INDEKS AUTORSKI

Józef Bańka (1934-2019)


polski indeks filozoficzny

indeks tematyczny
indeks autorski
indeks recenzji
przekłady

Poglądy filozoficzno-społeczne Michała Wiszniewskiego. Warszawa, Książka i Wiedza, 1967.

# WISZNIEWSKI, Michał # filozofia polska # ekonomia # epistemologia # wrażenia zmysłowe # kategorie # język # moralność #
TREŚĆ. Od Autora. Wstęp. I. Szkic biograficzny. 1. Okres krzemieniecki (1808-1830). 2. Okres krakowski (1930-1848). 3. Okres włoski (1848-1865). II. Metafizyka. III. Teoria poznania. 1. Pojęcie teorii poznania. 2. Pierwszy stopień poznania - poznanie zmysłowe. 3. Drugi stopień poznania - poznanie umysłowe. 4. Język i myślenie. IV. Metodologia. V. Ekonomia polityczna. 1. Krytyka ekonomicznej doktryny fizjokratów. 2. Krytyka klasycznej ekonomii burżuazyjnej A. Smitha. 3. Wiszniewski jako "ekonomista wulgarny" - propagator industrializmu i nowoczesnego kapitalizmu. VI. Filozofia narodowa. 1. Zagadnienie historyzmu. 2. Koncepcja filozofii narodowej. VII. Filozofia moralna. 1. Związek między cnotą a szczęściem. 2. Krytyka systemów etycznych. * Zakończenie. * Aneks. * Wykaz prac Wiszniewskiego.

Marksistowska filozofia człowieka a problem adaptacji nowych technik. Studia Filozoficzne, nr 3, 81-106, 1970.

# eutyfronika # technika # cywilizacja współczesna # marksizm #
TREŚĆ. (A) Kilka uwag wstępnych. (B) Przyczyny zainteresowań humanistyki techniką. (C) Charakterystyka nowoczesnej cywilizacji technicznej jako układu w stanie równowagi. (D) Równowaga i niektóre warunki równowagi układu człowiek-maszyna. (E) Zagadnienie presji technicznej. (F) Eutyfronika - zarys teorii adaptacji nowych technik. (G) Próba syntezy i wnioski.

Wprowadzenie w model technokratyzmu (na tle teorii upodabniającej ewolucji). Studia Filozoficzne, nr 7, 71-90, 1973.

# technokratyzm # konwergencja # rewolucja naukowo-techniczna # filozofia człowieka #
TREŚĆ. Przedmiotem niniejszego artykułu jest próba konstruktywnej krytyki współczesnego technokratyzmu, a także - co jest logiczną konsekwencją - pozytywnej krytyki teorii konwergencji, zwanej również "teorią upodobniającej ewolucji". Krytyka taka jest na gruncie marksizmu możliwa i stanowić może zarazem próbę przedstawienia całości problemów charakterystycznych dla marksistowskiej filozofii człowieka jako teorii adaptacji człowieka do warunków postępu technicznego.

Wartościowanie techniki jako proces "przesiewania" wiedzy naukowej i wyboru nowych możliwości technicznych. Studia Filozoficzne, nr 1, 75-90, 1977. Bańka, Józef.

# technika # eutyfronika # filozofia techniki # aksjologia #
ABSTRAKT. W artykule przedstawiony jest proces "przesiewania" wiedzy naukowej i wyboru nowych możliwości technicznych (technology assessment) z punktu widzenia eutyfroniki - nauki traktującej o wpływie cywilizacji na osobowość ludzką i o sposobach reakcji psychicznej na technikę. W znaczeniu szerszym nauka ta bada działania techniczne, którym towarzyszy aktywność psychiczna człowieka, a w znaczeniu węższym - występuje ona jako racjonalna gospodarka reżimami psychicznymi człowieka. Proces "przesiewania" nowych rozwiązań naukowych i technicznych jest w artykule opisany jako stosowanie tzw. "sit aksjologicznych", które stawiają przed nową techniką kryteria humanistyczne. Głównym celem autora jest próba opisania mechanizmów godzenia postępu techniki z szeroko rozumianymi ideałami, celami i potrzebami jednostek ludzkich.

[Autobiogram]. Ruch Filozoficzny, nr 1, 72-76, 1984. Bańka, Józef.

# filozofia polska # autobiogram #