INDEKS AUTORSKI

Bronisław Dembowski


polski indeks filozoficzny

indeks tematyczny
indeks autorski
indeks recenzji
przekłady

O niektórych sposobach posługiwania się pojęciem przyczyny celowej w biologii, etyce i filozofii. Studia Philosophiae Christianae, nr 1, 125-158, 1965.

# cel # metodologia filozofii # metodologia etyki # metodologia biologii #
TREŚĆ. Wstęp. I. Pojęcie celu w biologii i etyce. 1. Finalizm w biologii. 2. Cel w etyce. II. Pojęcie celu w filozofii. 1. Stanowisko Steinbüchela - przykład referatu Tomaszowej nauki o celu. 2. Nowsze ujęcie problemu celowości w filozofii. III. Wnioski końcowe i próba określania właściwego sposobu posługiwania się pojęciem przyczyny celowej w metafizyce arystotelesowsko-tomistycznej.

Józef Łęski i jego poglądy estetyczne. Studia Philosophiae Christianae, nr 1, 159-174, 1965.

# estetyka # ŁĘSKI, Józef #
TREŚĆ. I. Życie i praca. II. Działalność artystyczna i poglądy estetyczne. A. Działalność artystyczna. B. Poprzednicy: Baumgarten i Sulzer. C. Estetyczne poglądy Łęskiego. D. Stosunek poglądów Łęskiego do współczesnych mu idei estetycznych.

Niepublikowany rękopis Adama Mahrburga: Wykłady etyki, Warszawa 1890/91 r. Studia Philosophiae Christianae, nr 1, 339-381, 1966.

# MAHRBURG, Adam # etyka #
TREŚĆ. Wstęp. 1. Szkic biograficzny. 2. Opis rękopisu. a) Opis zewnętrzny. b) Ogólny przegląd treści. 3. Wybór fragmentów. a) Z części historycznej. b) Z części systematycznej. Zakończenie.

Klasyfikacja nauk Józefa Łęskiego. Studia Philosophiae Christianae, nr 2, 119-136, 1967.

# ŁĘSKI, Józef # klasyfikacja nauk #
TREŚĆ. Uwagi wstępne. 1. Różnorodność klasyfikacji nauk ze względu na zakres, cel i zasady podziału. 2. Typowe klasyfikacje. 3. Klasyfikacja Łęskiego: a) Zakres. b) Cel. c) Zasady podziału. A. Podział główny. B. Podział szczegółowy. d) Próba oceny. 4. Uwagi Łęskiego nad stanem nauki polskiej i projekty poprawy. * Konkluzja.

Spór o metafizykę. Główne poglądy na metafizykę w Polsce na przełomie XIX i XX w. Warszawa, Akademia Teologii Katolickiej, 1969.

# filozofia polska # PAWLICKI, Stefan # MORAWSKI, Marian # WARTENBERG, Mścisław # MAHRBURG, Adam # metafizyka #
TREŚĆ. 1. Wstęp. 1.1. Problem pracy. 1.2. Uwagi metodyczne. 2. Informacje biograficzne. 2.1. Stefan Pawlicki. 2.2. Marian Morawski. 2.3. Mścisław Wartenberg. 2.4. Adam Mahrburg. 3. Metafizyka tradycyjna (poglądy Pawlickiego i Morawskiego). 3.1. Wprowadzenie. 3.2. Próba tworzenia metafizyki przez Pawlickiego. 3.3. Próba tworzenia metafizyki przez Morawskiego. 3.4. Jakie rozumienie metafizyki leży u podstaw polemiki Pawlickiego z Morawskim. 3.5. Zebranie wyników. 4. Metafizyka hipotetyczno-indukcyjna (poglądy Wartenberga). 4.1. Wprowadzenie. 4.2. Jaka metafizyka według Wartenberga jest potrzebna? 4.3. Jaka metafizyka według Wartenberga jest możliwa jako nauka? 4.4. Nowsza dyskusja z tezami Wartenberga. 4.5. Zebranie wyników. 5. Negacja metafizyki (poglądy Mahrburga). 5.1. Wprowadzenie. 5.2. Pojęcie nauki w pismach Mahrburga. 5.3. Pojęcie filozofii w pismach Mahrburga. 5.4. Pojęcie metafizyki w pismach Marhburga. 5.5. Zebranie wyników. 6. Końcowe zebranie wyników. 7. Resumé. 8. Bibliografia. 9. Indeks osób. 10. Wykaz skrótów. Stron 214.

Zagadnienie stosunku filozofii Boga - teologii naturalnej - teodycei do filozofii bytu - metafizyki. Studia Philosophiae Christianae, nr 1, 127-140, 1973.

# filozofia Boga # teologia naturalna # teodycea # metafizyka #
TREŚĆ. 1. Wstęp. 2.1. Stanowisko doc. Jaworskiego. 2.2. Stanowisko doc. Morawca. 3.1. Postawienie problemu. 3.2.1. Próba rozwiązania problemu przez wydzielenie czterech etapów toku rozumowania i 3.2.2. trzech płaszczyzn rozważań filozoficznych. 3.3.1. Odróżnienie tych płaszczyzn chroni przed zarzutem petitio principii w dowodzeniu istnienia Boga. 3.3.2. Płaszczyzny te wprawdzie można i trzeba odróżniać, nie można ich jednak separować. 4. Wnioski końcowe.

Zagadnienie egzystencjalistycznego punktu wyjścia w metafizyce. Studia Philosophiae Christianae, nr 1, 29-47, 1974.

# egzystencjalizm # metafizyka # metodologia filozofii #
TREŚĆ. Wstęp. 1. Rozdźwięk między minimalizmem a maksymalizmem w filozofii. 2. Postulat uzupełnienia egzystencjalizmu i pozytywizmu. 3. Fredericka Sontga próba oparcia metafizyki na doświadczeniu egzystencjalistycznym. 4. Konkluzja - perspektywy.

Zadania teizmu realistycznego w propozycji J. D. Collinsa. Studia Philosophiae Christianae, nr 2, 5-45, 1977.

# teizm # realizm # filozofia Boga # filozofia religii #
TREŚĆ. 1. Wprowadzenie. 2. Teizm realistyczny dzisiaj. 3. Filozofia Boga w teizmie realistycznym. 4. Filozofia religii w teizmie realistycznym. 5. Zakończenie.

Filozofia w katolickich uczelniach Ameryki Północnej. Rozwój zewnętrznych struktur nauczania i studiów. Studia Philosophiae Christianae, nr 1, 123-146, 1978.

# katolicyzm # filozofia katolicka # filozofia amerykańska #
TREŚĆ. 1. Informacje wstępne. 2. Katolicy w Stanach Zjednoczonych - podłoże historyczne. 3. Powstanie i rozwój prywatnego katolickiego szkolnictwa. 4. Założenie Uniwersytetu Katolickiego - 1889. 5. Czasopisma katolickie. 6. Nauczanie filozofii w kolegiach przed 1930 r. 7. Początki działalności Amerykańskiego Katolickiego Stowarzyszenia Filozoficznego. 8. Papieski Instytut Studiów Mediewistycznych w Toronto. 9. Pionierzy.

Encyklika "Aeterni patris" z perspektywy wieku. Opinie amerykańskie. Roczniki Filozoficzne, 27(1), 295-306, 1979.

# filozofia katolicka # neotomizm #
TREŚĆ. 1. James Callins o encyklice "Aeterni patris". (a) Najlepszy sposób filozofowania. (b) Mądrość św. Tomasza wobec nowożytnych problemów. (c) Uzupełnienie starego za pomocą nowego. 2. James Hennesey o encyklice "Aeterni patris".

Z amerykańskich dyskusji nad dzisiejszą rolą filozofii scholastycznej. Studia Philosophiae Christianae, nr 1, 215-233, 1979.

# filozofia amerykańska # scholastyka # tomizm #
TREŚĆ. 1. Uwagi wstępne. 2. Scholastyka dawniej i dziś. a) Opinia J. Owensa. b) Opinia L. R. Warda. 3. Spór o tomizm. a) Głos L. Dewarta. b) Głos R. M. McInerny’ego. 4. Nadzieje wyrażone przez a) J. Owensa. b) A. H. Armstronga. c) M. J. Adlera.

Bóg i jego relacja do świata. Studia Philosophiae Christianae, nr 1, 63-103, 1982. Dembowski, Bronisław.

# tomizm # filozofia Boga # Bóg a świat #
TREŚĆ. Wstęp. 1. Bóg wiary i Bóg filozofów. 2. Bóg - Samoistne Istnienie według tomizmu egzystencjalnego w ujęciu J. Owensa. 3. Postulat zmiany tomistycznego ujęcia. a) W. Stokes. b) J. Donceel. c) J. Van der Veken. 4. Próby odpowiedzi na trudności wewnątrz tomistycznego ujęcia. a) M. C. D’Arcy. b) B. M. Ashley. c) W. N. Clarke. * Zakończenie.

Rola filozofii polskiej w kształtowaniu się świadomości narodowej. Studia Philosophiae Christianae, nr 2, 177-183, 1982. Dembowski, Bronisław.

# filozofia polska # społeczna rola filozofii # świadomość narodowa # mesjanizm #

[Autobiogram]. Ruch Filozoficzny, nr 2-3, 236-238, 1984.

# filozofia polska # autobiogram #

Chrześcijanin filozofujący. Roczniki Filozoficzne, 35(1), 309-319, 1987.

# filozofia a chrześcijaństwo # PLANTINGA, Alvin #