Bieliński pierwszy raz po polsku. [Rec. Bieliński, Wissarion. Wybór artykułów]. Myśl Filozoficzna, nr 1, 267-274, 1954.

Poglądy etyczne W. Bielińskiego. Myśl Filozoficzna, nr 2, 124-156, 1954.

# BIELIŃSKI, Wissarion # etyka # filozofia rosyjska # historyzm #
TREŚĆ. (A) Etyka wobec rozumnej rzeczywistości. (B) Jednostka i społeczeństwo. (C) Zagadnienie genezy moralności, oceny moralnej i względności dobra.

Jeszcze w sprawie "Wyboru artykułów" Bielińskiego. Myśl Filozoficzna, nr 1, 291-296, 1955.

Wissarion Bieliński i zagadnienia romantyzmu. Myśl Filozoficzna, nr 3, 57-98, 1956.

# BIELIŃSKI, Wissarion # romantyzm # literatura # filozofia rosyjska #

Osobowość a Historia. Spory wokół historyzmu heglowskiego w myśli rosyjskiej połowy XIX wieku. Studia Filozoficzne, nr 1, 59-94, 1957.

# filozofia rosyjska # lewica filozoficzna # osobowość # historia #
TREŚĆ. 1. Geneza problematyki. 2. Lewica filozoficzna w Niemczech. 3. Lewica filozoficzna w Rosji.

Osobowość a Historia. Spory wokół historyzmu heglowskiego w myśli rosyjskiej połowy XIX wieku. Cz. 2. Studia Filozoficzne, nr 2, 3-23, 1957.

# filozofia rosyjska # prawica filozoficzna # osobowość # historia #
TREŚĆ. 1. Prawica filozoficzna. 2. Geneza nowej problematyki.

Materializm antropologiczny Mikołaja Czernyszewskiego. Studia Filozoficzne, nr 4, 149-181, 1959.

# CZERNYSZEWSKI, Nikołaj # antropologia filozoficzna # filozofia historii # filozofia rosyjska #
TREŚĆ.1. Filozofia człowieka. 2. Filozofia historii. 3. Czernyszewski a ideologowie narodnictwa.

Słowianofile i okcydentaliści. Z dziejów problematyki historyzmu w myśli rosyjskiej pierwszej połowie XIX wieku. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej, t. 4, 151-215, 1959.

# filozofia rosyjska # słowianofilstwo # okcydentalizm # historyzm #
TREŚĆ. (A) Poprzednicy. (B) Idealiści lat trzydziestych. (a) Włodzimierz Odojewski. (b) Iwan Kirejewski. (c) Czaadajew. (C) Słowianofilstwo lat czterdziestych-piędziesiątych. (a) Wissarion Bieliński. (D) Dezintegracja historyzmu.

Z puścizny Tadeusza Krońskiego. [Rec. Kroński, Tadeusz. Rozważania wokół Hegla]. Studia Filozoficzne, nr 4, 83-89, 1961.

Problematyka więzi społecznej w historiozofii Iwana Kirejewskiego. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej, t. 7, 127-173, 1961.

# KIREJEWSKI, Iwan # słowianofilstwo # więź społeczna # historiozofia # filozofia rosyjska #
TRESĆ. (A) Od okcydentalizmu do słowianofilstwa. (B) Koncepcja historiozoficzna. (C) Racjonalizm jako czynnik dezintegracji. Kirejewski a romantycy niemieccy. (D) Dwa typy więzi społecznej.

Rosyjskie słowianofilstwo a filozofia heglowska. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej, t. 8, 53-99, 1962.

# słowianofilstwo # heglizm # filozofia rosyjska #
TREŚĆ. (A) "Prawosławni hegliści". (B) Słowianofilska krytyka heglizmu.

Paradoks Czaadajewa. Studia Filozoficzne, nr 2, 49-80, 1962.

# CZAADAJEW, Piotr Jakowlewicz # filozofia rosyjska # okcydentalizm # filozofia społeczna #

Doktryna moralna młodego Hegla. [Rec. Kuderowicz, Z. Doktryna moralna młodego Hegla]. Studia Filozoficzne, nr 1, 222-226, 1963.

Etyka Ludwika Feuerbacha. [Rec. Jankowski, Henryk. Etyka Ludwika Feuerbacha. U źródeł marksowskiego humanizmu]. Studia Filozoficzne, nr 1, 179-182, 1964.

W kręgu konserwatywnej utopii. Struktura i przemiany rosyjskiego słowianofilstwa. Warszawa, PWN, 1964.

Zob. wyd. 2002.

Narodnicka utopia Mikołaja Michajłowskiego. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej, t. 10, 267-315, 1964.

# utopia # MICHAJŁOWSKI, Nikołaj # postęp historyczny społeczny #
TREŚĆ. 1. Z dziejów problematyki. "Osobowość a spór o postęp w ideologii narodnickiej. 2. Sprzeczność postępu w socjologii Michajłowskiego. 3. "Romantyzm socjologiczny". 4. "Walka o indywidualność". 5. Konfrontacje.

Cieszkowski a Hercen. Studia Filozoficzne, nr 2, 137-165, 1965.

# CIESZKOWSKI, August # HERCEN, Aleksander # filozofia czynu # filozofia polska # heglizm #

Bakunin i antynomie wolności. [Rec. Temkinowa, Hanna. Bakunin i antynomie wolności]. Studia Filozoficzne, nr 4, 117-121, 1965.

Antologia polonistyczna. [Rec. Polska myśl filozoficzna. Oświecenie - Romantyzm. Hinz, H. i Sikora, A. (red.)]. Studia Filozoficzne, nr 1, 187-195,1966.

Logika paradoksów. [Rec. Szacki, Jerzy. Kontrrewolucyjne paradoksy. Wizja świata francuskich antagonistów rewolucji 1789-1815]. Studia Filozoficzne, nr 3, 164-171, 1966.

"Karola Libelta 'filozofia słowiańska'" w: Libelt, Karol Fryderyk. Samowładztwo rozumu i objawy filozofii słowiańskiej. O miłości ojczyzny. System umnictwa. O panteizmie w filozofii. VIII-LXXXVII. Warszawa, PWN, 1967.

Nieznane pisma filozoficzne Br. F. Trentowskiego. [Rec. Trentowski, Bronisław. Pisma o filozofii religii]. Studia Filozoficzne, nr 1, 252-262, 1967.

Mickiewicz a Cieszkowski. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej, t. 13, 173-234, 1967.

# MICKIEWICZ, Adam # CIESZKOWSKI, August # mesjanizm # filozofia narodowa #
TREŚĆ. 1. Wyjaśnienia wstępne. (a) Mesjanizm jako typ świadomości religijnej. (b) Mesjanizm dziewiętnastowieczny. (c) Mesjanizm jako typ świadomości utopijnej. (d) Romantyczny mesjanizm polski a "filozofia narodowa". 2. Mesjanizm Mickiewicza a niemieckie prace Cieszkowskiego. (a) Bóg i palingenezja. 3. Prelekcje paryskie. (a) Ogólna koncepcja mesjanizmu. (b) Diagnoza współczesności i zadania narodów. 4. Ojcze Nasz. (a) Ufilozoficzniony millenaryzm. (b) Dualizm i reintegracja. (c) Kościół Ludzkości i religia Parakleta. (d) Rozwiązanie kwestii socjalnej. (e) Grzech i ekspiacja. (f) Eschatologia. 5. Mesjanizm rewolucyjny i mesjanizm "pracy organicznej".

"Mickiewicza mesjanizm romantyczny" w: Filozofia Polska. (Myśli i Ludzie) , 229-251. Warszawa, Wiedza Powszechna, 1967.

# filozofia polska # MICKIEWICZ, Adam # mesjanizm #
TREŚĆ. (A) Polska jako mesjasz narodów. (B) Mickiewicz a Towiański. (C) Filozofia i historiozofia mesjanizmu. (D) Mesjanizm a polityka.

"Cieszkowski - filozoficzna systematyzacja mesjanizmu" w: Filozofia Polska. (Myśli i Ludzie) , 289-313. Warszawa, Wiedza Powszechna, 1967.

# filozofia polska # CIESZKOWSKI, August # mesjanizm #
TREŚĆ. (A) Filozofia czynu. (B) Osobowość Boga i nieśmiertelność duszy. (C) Mesjanistyczna utopia. (D) Cieszkowski a poeci-mesjaniści.

Max Weber jako krytyk i uczeń Marksa. [Rec. Kozyr-Kowalski, Stanisław. Max Weber a Karol Marks]. Studia Filozoficzne, nr 3-4, 121, 1968.

Historia filozofii polskiej jako przedmiot badań i jako problem kultury współczesnej. Studia Filozoficzne, nr 1, 105-118, 1969.

# filozofia polska # historiografia #
[Zob. Dyskusja o historii polskiej filozofii. Studia Filozoficzne, nr 2, 123-144, 1969].

Stanisław Brzozowski i filozofia polskiego romantyzmu. Studia Filozoficzne, nr 4, 25-52, 1969.

# BRZOZOWSKI, Stanisław # romantyzm polski # filozofia polska #
TREŚĆ. (A) Ocena stanu badań. (B) Ogólna koncepcja romantyzmu. (C) Koncepcja romantyzmu polskiego. (D) Nawiązania, paralele i kontynuacje.

Dyskusja o historii filozofii polskiej - słowo końcowe. Studia Filozoficzne, nr 1, 189-192, 1970.

# filozofia polska # historiografia #

Francuskie inspiracje myśli filozoficzno-religijnej Augusta Cieszkowskiego. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej, t. 16, 127-171, 1970.

# CIESZKOWSKI, August # palingeneza (w filozofii) # nieśmiertelność #
TREŚĆ. (A) "Prolegomena do historiozofii". (B) Bóg i palingenezja. (C) "Ojcze nasz".

W sprawie mesjanizmu. [Polemika z: Woodrow-Januszewski, Bernard]. Studia Filozoficzne, nr 1, 193-198, 1973.

# mesjanizm # romantyzm polski # MICKIEWICZ, Adam #

Poznanie i czyn (Stanisław Brzozowski - Fryderyk Nietzsche). Studia Filozoficzne, nr 4, 79-103, 1973.

# BRZOZOWSKI, Stanisław # NIETZSCHE, Friedrich Wilhelm # czyn # nihilizm #
TREŚĆ. 1. Nihilizm historii. 2. Nihilizm nauki. 3. Drogi przezwyciężenia nihilizmu. 4. Post Scriptum.

Stanisław Brzozowski i Edward Abramowski. Studia Filozoficzne, nr 5, 21-55, 1975.

# BRZOZOWSKI, Stanisław # ABRAMOWSKI, Edward # praca # socjalizm #
TREŚĆ. 1. Poglądy filozoficzne Brzozowskiego. 2. Poglądy filozoficzne Abramowskiego. 3. Konfrontacje.

Polska, Rosja i Stanu Zjednoczone w koncepcjach Adama Gurowskiego. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej, t. 23, 165-197, 1977.

# GUROWSKI, Adam # panslawizm # Polska # Rosja # Stany Zjednoczone #
TREŚĆ. (A) Racje apostazji. (B) Praktyka i teoria panslawizmu. (C) Nowe spojrzenie na Rosję. (D) Stany Zjednoczone i "Stary Świat".

Czyn, praca i twórczość w polskiej filozofii epoki międzypowstaniowej. Próba rewaloryzacji. Studia Filozoficzne, nr 4, 33-43, 1977.

# filozofia polska # CIESZKOWSKI, August # filozofia czynu #

Cyprian Norwid: Trzy wątki myśli. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej, t. 24, 3-41, 1978. Walicki, Andrzej.

# NORWID, Cyprian Kamil # mesjanizm # naród # polskość #
TREŚĆ. (A) Krytyka mesjanizmu. (B) Koncepcja narodu. (C) Refleksje nad polskością. (D) Parę pytań i wniosków.

Idea narodu w polskiej myśli oświeceniowej. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej, t. 26, 35-97, 1980.

# naród # STASZIC, Stanisław # KOŁŁĄTAJ, Hugo # oświecenie polskie #
TREŚĆ. I. Szlachecki republikanizm wieku świateł. II. Stanisław Staszic. II. Hugo Kołłątaj. IV. Kilka wniosków.

O pewnych osobliwościach polskiej myśli marksistowskiej przed 1918 r. Studia Filozoficzne, nr 4, 3-24, 1980.

# filozofia polska # marksizm # KELLES-KRAUZ, Kazimierz # LUKSEMBURG, Róża #
ABSTRAKT. Artykuł niniejszy nie ma ambicji syntetyzujących, i to co najmniej z trzech powodów. Po pierwsze przyzwyczailiśmy się stosować słowo "synteza" jedynie do grubych dzieła, a nie do zwięzłych artykułów. Po drugie syntetyczne ujęcie dorobku myślowego polskich marksistów w okresie niewoli narodowej powinno, oczywiście, ogarnąć jego całokształt, a nie skupiać uwagę wyłącznie na jego "osobliwościach", tj. takich cechach, które z perspektywy porównawczej wydają się swoiste dla polskiej tradycji marksistowskiej, w odróżnieniu od tradycji np. niemieckiej lub rosyjskiej. Po trzecie wreszcie świadomie pomijam w tej pracy problematykę kwestii narodowej, którą coraz liczniejsi badacze słusznie uważają za szczególnie charakterystyczną dla dziedzictwa polskich marksistów (niezależnie od skrajnej polaryzacji stanowisk) i która zamierzam zająć się w innym miejscu. Celem tego artykułu jest więc jedynie sformułowanie kilku spostrzeżeń, które pozwolą, być może, lepiej zrozumieć pewną oryginalność polskiej recepcji marksizmu - oryginalność niekiedy niezamierzoną i w dość nieoczekiwany sposób łączącą ze sobą działaczy o zgoła odmiennych poglądach i biografiach politycznych, np. Różę Luksemburg i Kazimierza Kelles-Krauza.

Anglojęzyczna prezentacja myśli Augusta Cieszkowskiego. [Rec. Liebich, André. Between Ideology and Utopia. The Politics and Philosophy of August Cieszkowski. 1979. Selected Writings of August Cieszkowski. Liebich, A. (ed., transl., intr.)]. Studia Filozoficzne, nr 7-8, 255-260, 1981.

Prawo i moralność w poglądach Włodzimierza Sołowjewa i Borysa Cziczerina. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej, t. 34, 323-337, 1989. Walicki, Andrzej.

# SOŁOWJOW, Władimir # CZICZERIN, Borys # filozofia rosyjska # prawo a moralność #

W kręgu konserwatywnej utopii. Struktura i przemiany rosyjskiego słowianofilstwa. Wyd. 2, zmienione, Warszawa, PWN, 2002.

# filozofia rosyjska # utopia # słowianofilstwo # okcydentalizm # konserwatyzm # CZAADAJEW, Piotr Jakowlewicz # heglizm #
TREŚĆ (wyd. 2, 2002). (A) Od autora. (B) Nota edytorska. (C) Uwagi wstępne. I. Z dziejów problematyki. 1. "Stara" i "nowa" Rosja w koncepcjach historyków-konserwatystów. 2. Romantyzm filozoficzny lubomudrów. Włodzimierz Odojewski. 3. Paradoks Czaadajewa. II. Klasycy słowianofilstwa. 4. Iwan Kiriejewski. 5. Aleksy Chomiakow. 6. Konstanty Aksakow. III. Konfrontacje. 7. Słowianofilstwo a filozofia heglowska. 8. U podstaw okcydentalizmu. 9. Słowianofile a okcydentaliści. IV. Dezintegracja słowianofilstwa. Kontynuacje i inspiracje. 10. Słowianofilstwo w latach sześćdziesiątych. 11. Od utopii do polityki. 12. Od słowianofilstwa do panslawizmu. 13. Konserwatywny romantyzm drugiej połowy wieku. 14. O powrót do "gleby". 15. Autonomizacja filozoficznego romantyzmu: Włodzimierz Sołowjow. 16. Słowianofilstwo a narodnictwo: "rosyjski socjalizm" Aleksandra Hercena. (D) Posłowie. (E) Indeks osób.