Pojęcie abstrakcji u Hegla i w marksizmie. Ruch Filozoficzny, XVIII (4), 172- , 1858.

# abstrakcja # HEGEL # marksizm #

z: Grudzień, Jerzy. Propedeutyka filozofii. Materiały pomocnicze. Warszawa, Państwowy Zakład Wydawnictw Szkolnych, 1961.

# filozofia - podręczniki dla początkujących # nauczanie filozofii #
TREŚĆ. (A) Bogusław Wolniewicz - wstęp. I. Uwagi o realizacji programu. II. Logika - wskazówki dla nauczyciela. (B) Bogusław Wolniewicz - materializm filozoficzny. I. Materializm a filozofia. II. Materializm a idealizm. III. Podstawowe zagadnienie filozofii. IV. Postulat naukowości filozofii materialistycznej. V. Materialistyczny obraz świata. VI. Niektóre argumenty wysuwane przeciw materializmowi i ich krytyka. (C) Józef Grudzień - wybrane zagadnienia materializmu dialektycznego i historycznego. I. Materializm a idealizm. II. Teoria bytu materializmu dialektycznego. III. Teoria poznania. IV. Materialistyczne pojmowanie dziejów.

[Rec. Stenius, Erik. Wittgenstein's Tractatus]. Ruch Filozoficzny, XX (3), 160-163, 1961.

[Rec. Austin, John L. Philosophical Papers]. Ruch Filozoficzny, XXI (2), 170-173, 1962.

[Rec. Gellner, Ernest. Words and Things]. Ruch Filozoficzny, XXI (3), 276-278, 1962.

[Rec. Austin, John L. Sense and Sensibilia]. Ruch Filozoficzny, XXI (4), 407-408, 1962.

Ludwig Wittgenstein. (Informacja biograficzna i bibliograficzna). Ruch Filozoficzny, XXII (1), 8-17, 1963.

[Rec. Maslov, Alexander. A Study in Wittgenstein's "Tractatus"]. Ruch Filozoficzny, XXII (1), 40-41, 1963.

Nowe wieści o Wittgensteinie. [Rec. Wittgenstein, Ludwig. Schriften 3. Wittgenstein und der Wiener Kreis. Engelmann, Paul. Letters from Ludwig Wittgenstein. With a Memoir]. Studia Filozoficzne, nr 6, 191-196, 1969.

PRZEKŁAD. Cornu, Auguste. Karol Marks i Fryderyk Engels: życie i dzieło. Tom 4, lata 1845-1846. Warszawa, PWN, 1969.

Lenin i filozofia subiektywnego idealizmu. Studia Filozoficzne, nr 2, 151-170, 1970.

# LENIN, Iljicz Władimir # idealizm subiektywny # spór o istnienie świata # teoria odbicia #

Herbert Marcuse. Ruch Filozoficzny, XXVIII (3-4), 147-150, 1970.

PRZEKŁAD. Wittgenstein, Ludwig. Tractatus logico-philosophicus. Warszawa, PWN, 1970.

PRZEKŁAD. Wittgenstein, Ludwig. Dociekania filozoficzne. Warszawa, PWN, 1972.
"Od tłumacza" w: tamże, VII-X.

Dynamika i mereologia. [Rec. Majewski, Zbigniew. Dialektyka struktury materii]. Studia Filozoficzne, nr 11, 220-223, 1974.

z: Musiał, Zbigniew. Psychotronika jako neookultyzm. Studia Filozoficzne, nr 7, 155-168, 1975.

# okultyzm # zjawiska paranormalne #

Scjentyzm i okultyzm. Część II: Uwagi ogólne. Studia Filozoficzne, nr 10-11, 109-128, 1975.

# okultyzm # scjentyzm # zjawisko paranormalne #

Sytuacje jako korelaty semantyczne zdań. Studia Filozoficzne, nr 2, 27-41, 1978.

# ontologia # sytuacja # semantyka logiczna # WITTGENSTEIN, Ludwig #
TREŚĆ. 1. Pojęcie sytuacji. 2. Sytuacje elementarne. 3. Obiektywy i weryfikatory. 4. Sytuacje złożone.

Obiektyw negacji. Studia Filozoficzne, nr 8, 73-82, 1979.

# negacja # ontologia # sytuacja # rachunek zdań #
TREŚĆ. 1. Ontologia sytuacji i rachunek zdań. 2. Sytuacje elementarne i ich zbiory minimalne. 3. Zbiory minimalne i tautologia. 4. Równoważność zbiorów minimalnych i negacja.

O przestrzeni logicznej. Studia Filozoficzne, nr 10, 67-73, 1981.

# przestrzeń logiczna # sytuacja # ontologia #

Ludwik Fleck i filozofia polska. Studia Filozoficzne, nr 5-6, 79-82, 1982.

# FLECK, Ludwik # filozofia polska #

Hermeneutyka logiczna. Studia Filozoficzne, nr 7, 27-40, 1983.

# hermeneutyka # logika a filozofia # HUME, David # WITTGENSTEIN, Ludwig #
ABSTRAKT. Hermeneutyką nazywa się tu reguły i kryteria oceny, jakim podlega interpretacja systemów filozoficznych. Interpretacja logiczna systemu zmierza do ujawnienia jego struktury logicznej. Jej wartość hermeneutyczna zależy od kilku parametrów: od zasięgu, spójności, naturalności, założeń dodatkowych, oraz konkordancji z innymi systemami. Dla ilustracji zinterpretowano w ten sposób istotne fragmenty dwu znanych systemów metafizycznych: Hume`a i Wittgensteina.

Uwagi o reizmie. Studia Filozoficzne, nr 5, 31-36, 1984.

# reizm # semantyka # konkret #
ABSTRAKT. W artykule rozważa się trzy wersje stanowiska reistycznego, rozumianego jako pewien postulat semantyczny. 1. Każde zdanie sensowne da się wyrazić równoważnie w języku konkretów. 2. Każda teoria ma aksjomatykę wyrażalną w języku konkretów. 3. Każde zdanie sensowne ma przynajmniej jakieś warunki prawdziwości wyrażalne w języku konkretów. Wersje te kolejno są coraz słabsze.

Wspomnienie o Suszce. Studia Filozoficzne, nr 7, 179-183, 1984.

Z dziejów logicznej semantyki zdań. Studia Filozoficzne, nr 5-6, 23-34, 1985.

# semantyka logiczna # denotacja # zdanie # znaczenie / sens #
ABSTRAKT. W artykule omawia się spór, jaki toczył się w późnej filozofii scholastycznej wokół kwestii denotacji zdań, i wyodrębnia się w nim trzy stanowiska. Wskazuje się też nowoczesne kontynuacje tego sporu. Na koniec formułuje się kilka zasad semantycznych, jakim winno podlegać jego dzisiejsze ujęcie.

O Zespole Szkół Technicznych im. Prof. Tadeusza Kotarbińskiego w Andrychowie z Janiną Kotarbińską rozmawia Bogusław Wolniewicz. Studia Filozoficzne, nr 6, 189-197, 1986.

Myśl Elzenberga. Studia Filozoficzne, nr 12, 55-73, 1986.

# ELZENBERG, Henryk # aksjologia #
TREŚĆ. 1. Osobowość twórcza. 2. Zamysł teoretyczny. 3. Próbka systemu. 4. Wartości pochodne. 5. Antymanicheizm.

[Rec. Wolniewicz, Bogusław. Ontologia sytuacji. Podstawy i zastosowania]. W sprawie Ontologii sytuacji. [Polemika z: Trzęsicki, Kazimierz]. Ruch Filozoficzny, XLIV (3-4), 331-332, 1987.

Weryfikatory ogólniej ujęte. Studia Filozoficzne, nr 6-7, 227-239, 1988.

# prawda # weryfikacja # sytuacja #

Z antropologii Schopenhauera. Studia Filozoficzne, nr 5, 3-17, 1989. Wolniewicz, Bogusław.

# SCHOPENHAUER, Arthur # antropologia filozoficzna #charakter # grzech pierworodny #
TREŚĆ. Twierdzimy, że: 1. Metafizyka Schopenhauera jest dziś martwa, żywa jest natomiast jego antropologia. 2. Rdzeń tej antropologii stanowi koncepcja charakteru. Jest ona jaśniejsza i prawdziwsza, niż wszystko, co pisze na ten temat współczesna psychologia osobowości lub tzw. hermeneutyka filozoficzna. 3. Charakter jest to trzon duchowy człowieka, wyznaczający jego praktyczny stosunek do świata wartości. 4. Na temat charakteru Schopenhauer wysuwa pięć tez. Charakter jest (i) indywidualny, (ii) empiryczny, (iii) stały, oraz (iv) wrodzony; polega on (v) na względnej sile trzech pobudek: egoizmu, złośliwości i współczucia. 5. Egoizmu nie należy utożsamiać z troską o siebie. Obejmuje on tylko jej "górne" rejestry. 6. Złośliwość jest to pierwiastek diabelski w świecie. 7. Schopenhauerowska koncepcja charakteru prowadzi do dwu wniosków: (i) diabeł nie jest egoistą; (ii) diabeł ma swą siedzibę w człowieku. 8. Koncepcja ta jest zgodna z chrześcijańską nauką o skażeniu natury lidzkiej grzechem pierworodnym. W tym sensie obie reprezentują antropologiczny pesymizm. 9. Obie koncepcje pozostają w przeciwieństwie do humanistycznej wiary w postęp, głoszącej przyrodzoną dobroć natury ludzkiej. Wiara ta wywodzi się od Rousseau i Marksa.

Z aksjologii Elzenberga. Etyka, nr 25, 7-16, 1990. Wolniewicz, Bogusław.

# ELZENBERG, Henryk # aksjologia #

PRZEKŁAD. Wittgenstein, Ludwig. Tractatus logico-philosophicus. Wyd. 2 zm. Warszawa, WN PWN, 1997.
"O Traktacie" w: tamże, VII-XLII.

PRZEKŁAD. Wittgenstein, Ludwig. Dociekania filozoficzne. Wyd. 2 zm. Warszawa, WN PWN, 2000.
"O Dociekaniach" w: tamże, IX-XXVI.