Międzynarodowa sesja naukowa na temat prakseologii. [Warszawa, 29.03.1976]. Studia Filozoficzne, nr 7, 181-185, 1976.

Instrumentalizm. Studia Filozoficzne, nr 3-4, 3-28, 1982.

# filozofia nauki # instrumentalizm # RAMSEY, Frank # CRAIG, William #
ABSTRAKT. W artykule przedstawiona jest analiza współczesnego sporu na temat statusu poznawczego teorii naukowych wraz z oceną różnych punktów tego sporu dokonaną przez autora. Proponuje się, ażeby kontrowersję instrumentalizm-realizm widzieć w szerszej perspektywie jako dzisiejszy odpowiednik starej kontrowersji nominalizm-realizm. Proponuje się także, by zagadnienie omawiać na 2gruncie tzw. terminów teoretycznych, w nich bowiem ogniskuje się sens sporu i w nim też najlepiej widać, jaka jest różnica w stanowisku instrumentalisty i realisty wobec teorii naukowej. Stawia się tezę, że koncepcja instrumentalis tyczna teorii jest nie do obalenia, zaś kanwą argumentacji jest metoda eliminacji terminów teoretycznych wysunięta przez Ramseya oraz Craiga. Z drugiej strony pokazuje się też racje uzasadniające złagodzenie głoszonych przez instrumentalistów tez i przyjęcie pewnych argumentów wysuniętych przez stronę przeciwną, czyli realistów.

Książka o H. Reichenbachu. [Rec. Hans Reichenbach, Logical Empiricist. Salmon, Wesley C. (ed)]. Studia Filozoficzne, nr 9-10, 147-156, 1982.

# REICHENBACH, Hans # empiryzm logiczny #

Poznanie jako przedsięwzięcie: nowa teoria nauki Isaaca Leviego. Studia Filozoficzne, nr 8-9, 139-163, 1983.

# LEVI, Isaac # filozofia nauki # poznanie # rozwój wiedzy #
 ABSTRAKT. W szkicu niniejszym zaprezentuję jedną z najciekawszych i zarazem najbardziej ambitnych koncepcji z karesu filozofii nauki, a mianowicie koncepcję Isaaca Leviego wysuniętą w książce The Enterprise of Knowledge. An Essay on Knowledge, Credal Probability and Chance (MIT Press, Cambridge Mass, 1980). Pierwsze zręby tej koncepcji zostały zarysowane w poprzedniej książce Leviego Gambling with Truth. An Essay on Induction and the Aims of Science (A. A. Knopf, New York 1967), która wywołała wielkie zainteresowanie i dość zgodnie uznana została za wydarzenie pierwszej wagi. Choć zawierała całkowicie nowatorskie rozwiązania, zmieniające zasadniczo zastany punkt widzenia na wiedzę i jej cele, to jednak nie była tak szeroko zakrojona i ogólna w dokonaniach, jak The Enterprise of Knowledge. Dopiero w tej ostatniej daje Levi ogólną teorię nauki, rozważa czym jest wiedza, jak się rozwija, z jakich metod korzysta i jak jest stosowana. I choć korzenie tej teorii tkwią niewątpliwie w Gambling… to przecież postać uzasadniającą miano teorii zyskała z chwilą ukazania się The Enterprise…

Logika i filozofia. [Rec. Logic and Philosophy. Wright, Georg Henrik von (ed.)]. Studia Filozoficzne, nr 8-9, 318-324, 1983.

Quae nocent, docent. [Polemika z: Sady, Wojciech. Przeciwko instrumentalizmowi]. Studia Filozoficzne, nr 11-12, 305-310, 1983. Dąbrowski, Tomasz.

# filozofia nauki # instrumentalizm # terminy obserwacyjne #
ABSTRAKT. Wojciech Sady polemizując z instrumentalizmem (Przeciwko instrumentalizmowi, "Studia Filozoficzne", 1983, nr 10) atakuje koncepcje języka obserwacyjnego. Zakłada w ten sposób, że między instrumentalizmem a językiem obserwacyjnym zachodzi konieczny związek definicyjny: ktokolwiek jest instrumentalistą, ten przyjmuje koncepcję języka obserwacyjnego. Pokazuję, że jest to założenie fałszywe, nie poparte żadnymi dowodami. Atak na język obserwacyjny nie jest atakiem na instrumentalizm. Ponadto pokazuję, że idea języka obserwacyjnego jest w nauce użyteczna, i że stoją za nią argumenty prócz metodologicznych także z zakresu psychologii języka.

Etyka i myślenie matematyczne. [Rec. Game Theory, Social Choice and Ethics. Brock, H. W. (ed.)]. Etyka, nr 20, 178-184, 1983. Dąbrowski, Tomasz.