Krytyka materializmu dialektycznego w pracach Kazimierza Kłósaka. Znak, nr 350, 33-48, 1984. Gadacz, Tadeusz.

# KŁÓSAK, Kazimierz # materializm dialektyczny #
TREŚĆ. 1. Tło sporu. 2. Krytyczny nurt sporu - prace Kazimierza Kłósaka. 3. Krytyka poszczególnych tez dialektyki. 4. Następstwa krytyki.

Drzewo wiedzy i drzewo życia. Filozofia objawienia Franza Rosenzweiga w polemice z idealizmem Georga Wilhelma Friedricha Hegla. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej, t. 33, 225-248, 1988.

# ROSENZWEIG, Franz # HEGEL, Georg Wilhelm Friedrich # objawienie # widza a życie #
TREŚĆ. 1. Drzewo wiedzy. 2. Od drzewa wiedzy do drzewa życia. 3. Drzewo życia. 4. Od drzewa życia do drzewa wiedzy.

Wolność ontologiczna w filozofii Emmanuela Levinasa. Studia Filozoficzne, nr 2-3, 171-187, 1990. Gadacz, Tadeusz.

# LEVINAS, Emmanuel # holocaust # wolność # ontologia #
ABSTRAKT. Auschwitz, jako wydarzenie symboliczne, uobecniające największy kryzys człowieczeństwa, jaki dotąd miał miejsce, stało się dla Emanuela Lévinasa także wydarzeniem przełomowym, oddzielającym naszą epokę od innych epok dziejów. Jak w tej epoce, po Auschwitz, da się jeszcze ocalić sens dobroci, religijności i godności człowieka? Lévinas usiłując dać odpowiedź na to pytanie tworzy swą metafizykę wolności, która jest filozofią nieskończonej odpowiedzialności za innego. Ta odpowiedź wymaga jednak określenia przyczyn tak wielkiej nienawiści, jaka zrodziła się w Auschwitz. Temu służą analizy pojęcia człowieczeństwa jako wolności wychodzącej od ontologii. Artykuł przedstawia właśnie to pojęcie wolności ontologicznej. Analizuje kolejno pojęcie hipostazy jako pierwszej wolności, zagrożenia i granice wolności narzucone przez potrzeby ekonomiczne, cierpienie i śmierć, oraz usiłowanie przezwyciężenia tych ograniczeń, wyzwolenia się poprzez kategorię bycia u siebie, zadomowienia się w świecie. Lévinas ukazuje ostatecznie klęskę wolności wychodzącej od ontologii. Krytyka pojęcia wolności ontologicznej jest krytyką Hegla, w którego systemie wolność ontologiczna osiągnęła najbardziej pełną postać. Krytyka wolności ontologicznej prowadzi ostatecznie Lévinasa do wolności metafizycznej, do filozofii dobra, która jest wycofaniem się ze świata i z bytu. Czy jednak z perspektywy metafizyki nie należałoby raz jeszcze powrócić do ontologii i bardziej sprawiedliwie potraktować bycie? Czy samo bycie, sam fakt istnienia można obciążać odpowiedzialnością za to, co stało się w Auschwitz?