Klasyczna joga indyjska. Studia Filozoficzne, nr 6, 57-72, 1970.

# filozofia indyjska # joga # rozwój duchowy #
TREŚĆ. (A) Uwagi ogólne. (B) Rodzaje jogi. (C) Klasyczna definicja oraz ośmiostopniowa ścieżka jogi. (D) Problemy filozoficzne klasycznej jogi. (E) Istota wiedzy. (F) Uwagi końcowe. (G) Bibliografia.

Z zagadnień średniowiecznej logiki. [Rec. Piotr Hiszpan. Traktaty logiczne]. Człowiek i Światopogląd, nr 6, 151-157, 1970.

Dialektyka sceptycyzmu greckiego. [Rec. Sekstus Empiryk. Przeciw logikom]. Człowiek i Światopogląd, nr 4, 103-108, 1971. Głuchowski, Gerard.

Problem kosmologii w jodze indyjskiej. Studia Filozoficzne, nr 2, 119-133, 1979.

# joga # filozofia indyjska # kosmologia #
TREŚĆ. (A) Wstęp. I. Stosunek jogi klasycznej do zagadnień kosmologicznych. II. Ontologia jogi a indyjska myśl ogólno filozoficzna. (a) Koncepcja rzeczywistości według Jogabhaszji. (b) Związki ontologii komentarza z indyjską myślą filozoficzną. (c) Stosunek Jogabhaszji do ontologii Jogasutr. (B) Zakończenie.

Koncepcja czasu w jodze klasycznej. Studia Filozoficzne, nr 9, 143-153, 1981.

# filozofia indyjska # joga # czas #
ABSTRAKT. Na terenie starożytnej filozofii indyjskiej istniały dwie ogólne koncepcje czasu. Jedna z nich, która głosiła cykliczność przebiegów czasowych nawiązywała do poznania racjonalnego, będącego uogólnieniem poznania zmysłowego. Ta koncepcja była właściwa dla przyrodoznawstwa indyjskiego. Inna koncepcja, która przyjmowała wszechkierunkowość przebiegów czasowych, związana była ściśle z poznaniem intuicyjnym. Według niej czas wszechkierunkowy ma naturę substancjalną, jest źródłem aktywności i jest wieczny. Czas cykliczny z pozycji czasu wiecznego jest fikcją intelektualną. Pewne kierunki twierdziły więc, że czasu cyklicznego właściwie nie ma, inne głosiły, że istnieje on jako atrybut czasu wiecznego. Joga klasyczna uznawała dwie koncepcje czasu. Twierdziła jednak, że jedna z nich, tzn. czas cykliczny, istnieje, ale jako błąd poznawczy. Prócz czasu cyklicznego przyjmowała też czas rzeczywisty, wszechkierunkowy, który przypisywała widzowi uniwersalnemu - Iśwarze. Prócz tego twierdziła ona, że są metody, za pomocą których można wyjść z czasu cyklicznego i dojść do czasu rzeczywistego.

Propedeutyka filozofii w czasach II Rzeczypospolitej. Ruch Filozoficzny, XLV (3), 241-251, 1988. Głuchowski, Gerard.

# nauczanie filozofii # filozofia polska #
TREŚĆ. I. Historia. II. Organizacja nauczania propedeutyki. 1. Problem czasu nauczania. 2. Program nauczania propedeutyki filozofii. 3. Metody nauczania. 4. Pomoce nauczania.