Pojęcie "pracy" i "pracy produkcyjnej" w "Kapitale" Karola Marksa. Studia Filozoficzne, nr 8, 77-88, 1987.

# MARX, Karl # praca # użyteczność #
ABSTRAKT. W pierwszej części pracy analizowane są O. Langego i St. Kozyra-Kowalskiego definicje "pracy" i "pracy produkcyjnej"; wykazuje się arbitralność i słabość rozstrzygnięć proponowanych przez tych autorów. Część druga zawiera próbę rekonstrukcji Marksowskiej definicji pojęcia "praca" oraz pojęć "produktive Arbeit" i "unproduktive Arbeit". Przedstawia się argumentację na korzyść tezy, że typowe (Lange, Kozyr-Kowalski) określenie interesujących nas pojęć nie znajduje potwierdzenia w tekście Kapitału; produkcyjna czy nieprodukcyjna praca osobników nie ma żadnego związku miejscem ich funkcjonowania (baza czy nadbudowa społeczeństwa), lecz zależy od rezultatu ich pracy.

Baza i nadbudowa społeczeństwa a kategoria globalnego kapitału społecznego. Studia Filozoficzne, nr 11, 75-88, 1989. Kocikowski, Andrzej.

# materializm historyczny # społeczeństwo #
ABSTRAKT. W tekście kontynuowana jest analiza otwarta materiałem: "Pojęcie "pracy" i "pracy produkcyjnej" w Kapitale Karola Marksa (SF 8/87). W części pierwszej wykazuje się, że typowe definiowanie kategorii BAZA i NADBUDOWA społeczeństwa (np. ujęcie st. Kozyra-Kowalskiego) prowadzi do nieciekawych konsekwencji teoretycznych; wynika to bezpośrednio z faktu przyjęcia założenia, iż istotnym elementem definicyjnym w/w kategorii są pojęcia : "praca produkcyjna" (baza) - "praca nieprodukcyjna" (nadbudowa). Według podstawowej tezy drugiej części artykułu kapitał globalny społeczeństwa burżuazyjnego występuje w dwóch formach, tj. indywidualnej ii klasowej. Ma to bezpośredni związek z immanentnymi prawami produkcji kapitalistycznej dotyczącymi procesu pomnażania globalnego kapitału społecznego. Daje się uzasadnić pogląd, iż instytucja państwa (szerzej - NADBUDOWA) jest formą funkcjonowania klasowej części kapitału globalnego; pozwala to zdefiniować bazę jako formę funkcjonowania indywidualnej części tegoż kapitału.