Dogmaty i dogmatyzm. Znak, nr 50-51, 1028-1035, 1958.

# dogmatyzm #

Wiara i fideizm. Znak, nr 63, 1148-1156, 1959.

# fideizm #

W sprawie konieczności logicznej twierdzeń metafizyki. Roczniki Filozoficzne, 7(1), 73-88, 1959.

# metafizyka # konieczność logiczna #
TREŚĆ. 1. Konieczność logiczna. 2. Konieczność logiczna a realność. 3. Przykłady realno-koniecznych twierdzeń metafizyki.

[Rec. Toulmin, Stephen. The Uses of Argument]. Roczniki Filozoficzne, 7(1), 145-150, 1959.

O metodę filozofii. Rozważania na tle problemu substancji i przypadłości. Roczniki Filozoficzne, 8(1), 17-35, 1960.

# metodologia filozofii # dowodzenie # weryfikacja # substancja # przypadłość #
TREŚĆ. O pseudodowodzeniu w filozofii. 2. Pierwotność terminów a niedowodliwość tez. 3. W sprawie sposobów weryfikacji twierdzeń filozoficznych.

O zjawisku światopoglądu. Próba wiwisekcji. Znak, nr 68-69, 310-322, 1960.

# światopogląd # zaangażowanie # sens życia #
TREŚĆ. * Sądy "z zaangażowaniem" jako składniki światopoglądu. * Psychologiczna postać sądów z zaangażowaniem. * Światopogląd jako odpowiedź na pytanie o sens życia. * Sfery światopoglądu.

Światopogląd z przyszłością. Znak, nr 70, 407-419, 1960.

# światopogląd # katolicyzm # dowód na istnienie Boga #
TREŚĆ. * Współczesność - przyszłość. * Trybunał faktów i logiki. * Prawo do oryginalności. * Widzenie Arlekina.

Spór o rozumne widzenie świata. Znak, nr 71, 615-627, 1960.

# światopogląd # racjonalność # intuicja #

O bełkocie pozytywnie (głos raczej nierozważny w kontrowersji Grzegorczyk-Gogacz). Znak, nr 84, 852-854, 1961.

Sporu o pewność ciąg dalszy. [Polemika z: Dorda, Jan]. Znak, nr 80, 212-222, 1961.

# światopogląd # pewność # metodologia filozofii #

O zależności stopnia konfirmacji od stopnia eksplikacji. Roczniki Filozoficzne, 9(3), 97-107, 1961.

# metodologia filozofii # konfirmacja # eksplikacja #

Redukcjonizm w świetle analizy zdań spostrzeżeniowych. Studia Filozoficzne, nr 3-4, 77-92, 1963.

# redukcjonizm # zdanie obserwacyjne # dane doświadczenia # interpretacja #
TREŚĆ. * Redukcjonizm - współczesna wersja empiryzmu. * Język rozważań. * Pojęcie interpretacji doświadczenia. * Interpretacja pojęciowa. * Interpretacja wyglądu.

Dzieła sztuki jako znaki. Estetyka, IV, 231-241, 1963.

# odbiór / percepcja dzieła sztuki # rozumienie # dzieło sztuki # semantyka sztuki # znak #
TREŚĆ. (A) Trzy postawy wobec dzieła sztuki. (B) Rozumienie w aspekcie semantycznym. (C) Rozumienie w aspekcie pragmatycznym. (D) Rozumienie w aspekcie syntaktycznym.

O pewnym pojęciu uznawania. Studia Filozoficzne, nr 3, 161-179, 1967.

# przekonanie # uznawanie # rachunek zdań # semantyka #
TREŚĆ. 1. Cztery podziały przekonań. (a) Przekonania stopniowalne i niestopniowalne. (b) Przekonania jako akty i dyspozycje. (c) Przekonania "logiczne" i "alogiczne". (d) Przekonania o wskaźniku zachowaniowym i o wskaźniku werbalnym. 2. Charakterystyka uznawania na poziomie rachunku zdań. (a) Język teorii. (b) Aksjomaty i reguły. 3. Porównania i zastosowania. (a) Inne pojęcia przekonania oraz pojęcia modalne. (b) Zastosowanie w diagnostyce przekonań. (c) Zastosowania w interpretacji tekstów. (d) Zastosowania do problemu intensjonalności. 4. Problematyka semantyczna. (a) Kategoria semantyczna zdania zależnego. (b) Sąd w sensie psychologicznym jako korelat p.a.f.

Projekt języka kosmicznego. [Rec. Freundenthal, H. Lincos - Design of a Language for Cosmic Intercourse]. Studia Filozoficzne, nr 3, 216-219, 1964.

Słowo "wierzę" w poczwórnej roli. Studia Filozoficzne, nr 4, 101-106, 1967.

# wiara # przekonanie # semantyka #

Z zagadnień logicznej teorii nauki. [Rec. Logiczna teoria nauki. Pawłowski, Tadeusz (red.)]. Studia Filozoficzne, nr 1, 197-207, 1968.

Trzeci Międzynarodowy Kongres Logiki, Metodologii i Filozofii Nauki 25.VIII-2.IX.1967. Ruch Filozoficzny, XXVI (4), 303-310, 1968.

Mała Encyklopedia logiki. Marciszewski, Witold (red.). Wrocław, Ossolineum, 1970.

# logika - podręczniki # Ss. 384.

Kartezjańska koncepcja przekonania. Studia Filozoficzne, nr 1, 101-123, 1971.

# DESCARTES, René # przekonanie # intuicja # dedukcja # asercja #
TREŚĆ. 1. Kłopoty z pojęciem przekonania. 2. Dlaczego Kartezjusz? 3. Metoda kartezjańska: intuicja i dedukcja. 4. Status logiczny sądów intuicyjnych. 5. Formalne własności asercji. 6. Zakończenie: Odpowiedzi kartezjańskie. 7. Wykaz literatury cytowanej.

Kryteria dobrej roboty w twórczości filozoficznej. (Na marginesie Kongresu w Warnie). Studia Filozoficzne, nr 1, 39-51, 1974.

# metodologia filozofii # filozofia a nauka #
TREŚĆ. 1. Problem kryteriów oceny w filozofii. 2. "Wieczna aktualność" przez aktualność sensu stricto. 3. Przykłady aktualności filozoficznej. 4. Pseudoaktualność. 5. Oryginalność. 6. Oryginalność a komunikatywność. 7. Komunikatywność a jasność. 8. Założenia filozoficzne u podstaw poglądów na jasność języka filozoficznego. 9. Sposoby uzyskiwania jasności i komunikatywności. 10. Elegancja. 11. Zasadność a jasność. 12. Zasadność a związki filozofii z nauką. 13. "Dowcip geometryczny" i "dowcip życiowy" w twórczości filozoficznej.

Problematyka wydawania encyklopedii specjalistycznych. (Na przykładzie "Małej Encyklopedii Logiki"). Studia Filozoficzne, nr 4, 145-152, 1975.

# encyklopedia # logika #
TREŚĆ. 1. Encyklopedia jako dzieło socjologiczne. 2. Encyklopedia jako układ wejść do systemu nauki. 3. Integracyjna funkcja encyklopedii.

Czy przedmiotem psychologii jest "animal rationale"? [Rec. Zamiara, Krystyna. Metodologiczne znaczenie sporu o status poznawczy teorii - z problematyki związków między metodologią nauk a teorią poznania]. Studia Filozoficzne, nr 6, 159-162, 1976.

Idee filozoficzne a osiągnięcia nauki. Z problematyki integracji nauk. Studia Filozoficzne, nr 8, 31-44, 1980.

# filozofia nauki # jedność nauki / integracja nauki # filozofia a nauka #
TREŚĆ. 1. Koncepcja autonomii. 2. Koncepcja eliminacji. 3. Koncepcja integracji.

Definicja a definiowalność. Studia Filozoficzne, nr 6, 3-11, 1981.

# definicja # logika # BETH, Evert William #
TREŚĆ. I. Z historii pojęcia definiowalności. II. Twierdzenie Betha i jego dowód. III. Pojęcie definiowalności jako środek odróżnienia definicji realnych od nominalnych. IV. Przykład pozytywnego rozstrzygnięcia problemu zależności definicyjnej.

Racjonalizm platoński a Cantorowski pewnik abstrakcji. Studia Filozoficzne, nr 5-6, 103-113, 1983. Marciszewski, Witold.

# racjonalizm # platonizm # CANTOR, Georg # abstrakcja #
TREŚĆ. W artykule przeciwstawia się racjonalizm platoński temu, co zostało w nim nazwane racjonalizmem redukcjonistycznym; dla tego drugiego racjonalność oznacza minimalizacje ryzyka intelektualnego. W ontologii racjonalizm redukcjonistyczny postuluje redukcję do jednej kategorii, mianowicie indywiduów (konkretyzm); w epistemologii - redukcję do spostrzeżeń zmysłowych (radykalny empiryzm). Racjonalizm platoński, tak jak został zrekonstruowany w artykule, przeciwstawia się konkretyzmowi w twierdzeniu: istnieją przedmioty abstrakcyjne pojęte w sensie odpowiedniej wersji Cantoroweskiego pewnika abstrakcji; natomiast radykalnemu empiryzmowi w twierdzeniu: istnieją pojęcia i sądy stanowiące wstępny warunek konieczny wiedzy empirycznej, którą określa się jako coś, co da się wyrazić bądź w terminach ostensywnych, tj. wyprowadzonych przez definicje ostensywne, bądź w terminach teoretycznych wprowadzonych za pomocą wyrażeń ostensywnych. Autor przytacza odpowiednią argumentację za obu twierdzeniami racjonalizmu platońskiego.

[Autobiogram]. Ruch Filozoficzny, nr 3-4, 349-354, 1986. Marciszewski, Witold.

# filozofia polska # autobiogram #

Formalizacja informatyczna jako rekonstrukcja praktyki dowodowej. Studia Filozoficzne, nr 12, 167-174, 1988.

# dowodzenie / dowód # informatyka #