Ideologiczne aspekty niemarksistowskich konfliktowych modeli społeczeństwa. Studia Filozoficzne, nr 2, 187-207, 1976. Mucha, Janusz.

# ideologia # nauki społeczne # konflikt społeczny #
ABSTRAKT. Przyjmując funkcjonalną definicję ideologii, wprowadzoną do polskiej literatury socjologicznej przez Juliana Hochfelda, wszelkie rezultaty poznawcze nauk społecznych można rozpatrywać z punktu widzenia zawartych w nich aspektów ideologicznych. Aspekty te są szczególnie wyraźne w modelach pojęciowych. Z dwóch podstawowych, konkurencyjnych pojęciowych modeli społeczeństwa, modelu funkcjonalnego i modelu konfliktowego, ten drugi uważany jest za "sprzyjający" siłom postępu, dążącym do rzeczywistych zmian społecznych. Poniżej analizuję dwie wersje niemarksistowskiego konfliktowego modelu społeczeństwa globalnego: modele Ralfa Dahrendorfa i Lewisa C. Cosera. Analiza prowadzona jest na trzech poziomach: 1. samych tylko najogólniejszych założeń modelu, 2. konkretyzacji modelu ogólnego, 3. modeli społeczeństw zachodnich. Na poziomie pierwszym model ten faktycznie może być ideologią sił dążących do postępowych zmian. Na niższych poziomach jest on na ogół uzasadnieniem istniejącego w państwach kapitalistycznych status quo, w którym dopuszczane są zmiany społeczne, ale tylko takie, które nie naruszają podstaw systemu.

Społeczne funkcje nauk społecznych w rozumieniu ich twórców. Studia Filozoficzne, nr 1, 79-100, 1981.

# historia nauk społecznych # SAINT-SIMON, Claude-Henri de # COMTE, August # MARX, Karl #
TREŚĆ. 1. Wstęp. 2. Fizjologia społeczna w ujęciu Claude-Henri de Saint-Simona. 3. Filozofia pozytywna w ujęciu Auguste`a Comte`a. 4. Społeczne funkcje nauk społecznych w rozumieniu K. Marksa. 5. Zakończenie.

Socjologia radykalna wobec problemu obiektywności nauk społecznych. Studia Filozoficzne, nr 7-8, 115-140, 1982.

# WEBER, Max # socjologia # metodologia nauk społecznych # wartości a fakty #
TREŚĆ. 1. Wstęp. 2. Stanowisko Maxa Webera. 3. Kontynuatorzy Webera wobec socjologii radykalnej. 4. Marksistowscy i marksizujący krytycy socjologii radykalnej. 5. Socjologia radykalna wobec problemu wartościowania. 6. Zakończenie.

Kilka uwag o marksistach i marksizmach. [Polemika z: Tittenbrun, Jacek. "Nie jestem marksistą"]. Studia Filozoficzne, 9-10, 143-146, 1982. Mucha, Janusz.

# marksizm # społeczna rola nauki #