Przyczynek do teorii intuicji. Studia Filozoficzne, nr 4, 95-115, 1983. Nęcka, Edward.

# intuicja # myślenie # psychologia poznawcza # metafora #
ABSTRAKT. Na obecnym etapie rozwoju myśli psychologicznej wyłania się możliwość lepszego zrozumienia natury intuicji. W artykule zawarta jest próba nowego ujęcia istoty myślenia intuicyjnego, a jej wynikiem - koncepcja intuicji jako swobodnego przetwarzania obrazów umysłowych, dokonującego się przy uwzględnianiu realizowanego przez podmiot planu działania. Tak pojęte myślenie intuicyjne umiejscowiono w obrębie skrótowo zarysowanego modelu intelektu człowieka. Podjęto też próby analizy związków myślenia intuicyjnego z myśleniem metaforycznym.

Poznawcze funkcje analogii. Studia Filozoficzne, nr 6, 169-186, 1984.

# psychologia poznawcza # analogia # poznawanie #
TREŚĆ. Artykuł zawiera analizę roli, jaką w ludzkim poznaniu pełni dostrzeganie, rozumienie i tworzenie analogii, a także wnioskowanie przez analogię. Wyróżniono jedenaście szczegółowych poznawczych funkcji analogii: 1) percepcyjną, 2) deskryptywną, 3) dydaktyczną, 4) perswazyjną, 5) erystyczną, 6) obiektywizacyjną, 7) heurystyczną, 8) eksplanacyjną, 9) predyktywną, 10) empatyczną, 11) projekcyjną. Podjęto też próbę pokazania tych cech analogii, które umożliwiają jej pełnienie powyższych funkcji.