INDEKS AUTORSKI

Andrzej Rusław Nowicki (1919-2011)


polski indeks filozoficzny

indeks tematyczny
indeks autorski
indeks recenzji
przekłady

Włoskie publikacje filozoficzne. Przegląd Filozoficzny, nr 1-4, 154-156, 1947.

Co to są bohaterskie czyny i czy zawsze należy je spełniać? Przegląd Filozoficzny, nr 1-3, 120-130, 1948.

# czyn # bohaterstwo # moralność #
TREŚĆ. I. Definicja bohaterskiego czynu. II. Zasada oszczędności etycznej.

William McDougall - filozof anglo-amerykańskiego imperializmu. Myśl Współczesna, nr 9 (64), 260-270, 1951.

# McDOUGALL, William # imperializm #

Z dziejów ideologii watykańskiej w okresie imperializmu. Myśl Filozoficzna, nr 3, 313-333, 1952.

# katolicyzm # kapitalizm # religia a polityka #
TREŚĆ. 1. Chrystianizacja kapitalizmu czy kapitalizacja Watykanu. 2. Odbicie sojuszu Watykanu z wielką burżuazją w ideologii watykańskiej. 3. Pontyfikat Piusa XII. 4. Od amerykanizmu do amerykanizacji Watykanu.

Kościół przeciw Kopernikowi. Myśl Filozoficzna, nr 1, 209-229, 1953.

# religia a nauka # KOPERNIK, Mikołaj # katolicyzm # reformacja #
TREŚĆ. 1. Dlaczego Kopernik przez dziesiątki lat nie ogłaszał swego odkrycia? 2. Nominalistyczna koncepcja nauki w walce z teorią Kopernika. 3. Grzech Kopernika.

Grzegorz z Sanoka - pionier polskiego Odrodzenia. Myśl Filozoficzna, nr 4, 36-57, 1953.

# renesans # GRZEGORZ z Sanoka # filozofia polska #
TREŚĆ. 1. Walka Grzegorza z legatami patronki perfidii i wiarołomstwa. 2. Grzegorz jako ideolog mieszczaństwa. 3. Walka Grzegorza ze scholastyką. 4. Grzegorz - pionier humanizmu.

Od angelologii do antykomunizmu. Myśl Filozoficzna, nr 4, 255-263, 1954.

# ideologia # antykomunizm # CAMUS, Albert #

Ateizm francuskich materialistów XVIII wieku. Myśl Filozoficzna, nr 5-6, 287-307, 1955.

# ateizm # oświecenie francuskie # krytyka religii #
TREŚĆ. (A) Przyczyny, dla których walka z religią wysunęła się w połowie XVIII w. na czoło zadań walki ideologicznej. (B) Główne kierunki walki z kościołem i religią. (C) Ograniczoność oświeceniowego ateizmu. (D) Humanistyczna treść ateizmu francuskich materialistów XVIII w.

Wykłady z historii filozofii i myśli społecznej Odrodzenia. Warszawa, PWN, 1956.

# filozofia renesansowa - podręczniki #
TREŚĆ. Wstęp. 1. Ujęcie odrodzenia przez historiografię burżuazyjną. 2. Zmierzch renesansu. 3. Humanizm. 4. Ogólna charakterystyka epoki. I. Antyfeudalne doktryny społeczne odrodzenia. 1. Husytyzm. (a) Wystąpienie Wiklefa w Anglii. (b) Wystąpienie Jana Husa. (c) Kalikstyni (utrakwiści) i taboryci. (d) Idee Chelczyckiego. (e) Znaczenie husytyzmu. 2. Reformacja i wojna chłopska w Niemczech. (a) Rozwój walki ideologicznej w Niemczech przed reformacją. (b) Ulryk von Hutten i powstanie Sickingena. (c) Marcin Luter i mieszczański nurt niemieckiej reformacji. (d) Kalwin. (e) Tomasz Munzer, ideolog wojny chłopskiej w Niemczech. (f) Anabaptyści i komuna monasterska. 3. Burżuazyjna doktryna społeczno-praktyczna Machiawela. 4. Utopie okresu odrodzenia. (a) Tomasz Morus. (b) Campanella. (c) Rabelais. (d) Bacon. (e) Inne utopie. II. Filozofia odrodzenia. 1. Renesans epikureizmu w XV wieku. (a) Lorenzo Valla. (b) Akademia Rzymska. 2. Marsillo Ficino o Florencka Akademia Platońska. (a) Platon. (b) Ficino. (c) Pico della Mirandola. 3. Walka humanistów ze scholastyką. (a) Erazm. (b) Rabelais. (c) Humaniści hiszpańscy. (d) Montaigne. (e) Komensky. (f) Charron. (g) Agryppa. (h) Ramus. 4. Pomponacjusz. Materialistyczna interpretacja arystotelizmu. 5. Renesansowa filozofia przyrody. (a) Rozwój przyrodoznawstwa i techniki. (b) Kuzańczyk. (c) Leonardo. (d) Telesio. (e) Cardano. (f) Paracels. (g) Materialistyczne tendencje w mistyce Jakuba Boehme. (h) Fracastoro. 6. Mikołaj Kopernik. 7. Giordano Bruno. Filozoficzne uogólnienie teorii Kopernika i nowe pojęcie materii. 8. Renesansowy ateizm. (a) Ateizm Pomponacjusza. (b) Ateizm Giordana Bruna. (c) Anonimowy traktat "O trzech oszustach". (d) Ateizm Vaniniego. (e) Ateizm Campanelli. 9. Mechanistyczny materializm Galileusza. * Zakończenie.

Problematyka estetyczna w dziełach Giordana Bruna. Estetyka, III, 219-236, 1962.

# BRUNO, Giordano # piękno # sztuka a filozofia #
TREŚĆ. (A) Funkcja piękna. (B) Piękno jako uporządkowana różnorodność. (C) Obiektywne uwarunkowanie relatywizmu doznań estetycznych. (D) Sztuka a rzeczywistość. (E) Jedność sztuki i filozofii. (F) Zakończenie. (G) Zamiast bibliografii.

Centralne kategorie filozofii Giordana Bruna. Warszawa, PWN, 1962.

# BRUNO, Giordano # filozofia renesansowa # hermetyzm # metodologia filozofii # metaforyzacja # język # filozofia przyrody # kopernikanizm #
TREŚĆ. * Przedmowa. * Wykaz skrótów. * Wstęp. * Część pierwsza. O języku. 1. Kategoria sposobu mówienia (modus loquendi). 2. Kategoria metaforycznego sposobu mówienia. 3. Kategoria fizycznego sposobu mówienia a walka Bruna o prawidłową interpretację teorii Kopernika. * Część druga. O metodzie. 4. Kategoria sposobów badania metodologicznego pluralizmu Bruna. 5. Kategoria praktyki a renesansowe zainteresowanie magią. * Część trzecia. O przyrodzie. 6. Metafora matki i kategoria materii. 7. Kategoria kołowrotu (vicissitudo). 8. Boskość przyrody a realność niezliczonych. * Część czwarta. O religiach i o wartościach. 9. Bruno o religiach. 10. Hierarchia wartości Bruna. * Zakończenie. O jedności filozofii Bruna. * Bibliografia. * Skorowidz nazwisk. * Skorowidz ważniejszych terminów i wyrażeń Bruna omawianych w niniejszej pracy. * Table des matières.

Giovanni Imperiale (1596-1670), jego Muzea i Noce. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej, t. 15, 145-158, 1969.

# IMPERIALE, Giovani # filozofia człowieka # filozofia renesansowa # społeczna rola religii #
TREŚĆ. (A) Różnorodność umysłów ludzkich. (B) «Katalog» czynników różnicujących umysły. (C) Aktywność umysłu ludzkiego. (D) Aksjologiczna treść kultu wielkich ludzi. (E) Problem społecznej funkcji religii.

Etyka Vaniniego. Etyka, t. 4, 139-149, 1969.

# VANINI, Giulio Cesare # etyka # filozofia renesansowa # krytyka religii #

Centralne kategorie filozofii Vaniniego. Warszawa, PWN, 1970.

# VANINI, Giulio Cesare # filozofia renesansowa # ateizm # krytyka religii # filozofia przyrody # materializm # filozofia człowieka # utopia # TREŚĆ. (A) Aquila atheorum. (B) Część pierwsza. O celu i sposobie uprawiania filozofii. I. Cel uprawiania filozofii. II. Społeczny kontekst konfliktu pomiędzy prawdą a fałszem. III. Sposoby walki. IV. Misja życiowa Vaniniego. (C) Część druga. Filozofia przyrody. V. Jedność, niezniszczalność i twórcza moc materii. VI. Natura jako Bogini (Natura Dea) i metafora mechanizmu. VII. Prawa przyrody. (D) Część trzecia. Ateistyczna krytyka religii. VIII. Demaskowanie społecznej funkcji religii. IX. Destrukcja wiary w diabły. X. Destrukcja wiary w opatrzność. XI. Destrukcja wiary w cuda. XII. Destrukcja wiary w nieśmiertelność duszy i piekło. XIII. Destrukcja wiary w boga i przywracanie godności człowiekowi. XIV. Destrukcja kultu Chrystusa i przeciwstawienie mu "Antychrysta". XV. O umieraniu religii (religionis interitus). XVI. Ateistyczne ekwiwalenty pojęć religijnych, które uległy destrukcji. (E) Część czwarta. Ateografia. XVII. Ateograficzna aparatura Vaniniego. XVIII. Katalog ateistów (atheoru album). (F) Część piąta. Filozofia człowieka i świata dzieł ludzkich. XIX. Człowiek jako część przyrody. XX. Człowiek jako mechanizm. XXI. Estetyka Vaniniego. XXII. Filozofia miłości. XXIII. Problem nieśmiertelności imienia. XXIV. Świat dzieł człowieka. (G) Część szósta. Utopia Vaniniego. XXV. Krytyka stosunków społecznych. (H) Zakończenie. (I) Aneksy. 1. Spis dzieł Vaniniego. 2. Rejestr egzemplarzy pierwszych wydań dzieł Vaniniego, które zachowały się do naszych czasów. 3. Wykaz zaginionych dzieł Vaniniego. 4. Bibliografia. Ważniejsze opracowania. 5. Ikonografia Vaniniego. 6. Skorowidz nazwisk. 7. Skorowidz ważniejszych terminów. 8. Wykaz ilustracji. Stron 300.

Renesansowe początki materializmu mechanistycznego. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej, t. 18, 293-305, 1972.

# filozofia renesansowa # materializm # mechanicyzm #

Giordano Bruno nella patria di Copernico. Wrocław-Warszawa, Ossolineum, 1972.

# BRUNO, Giordano # KOPERNIK, Mikołaj # Ss. 57.

"Logos". [Rec. 1969-1972]. Studia Filozoficzne, nr 7, 159-164, 1973.

"Revista Portuguesa de Filosofia" (1973) [Rec.]. Studia Filozoficzne, nr 2, 175-178, 1974.

Orografia współczesnej filozofii włoskiej. Studia Filozoficzne, nr 6, 113-131, 1974.

# filozofia włoska #

Przeciwko redukcji marksizmu do filozofii. [Rec. Vacca, Giuseppe. Marxismo e analisi sociale. Lukàcs o Korsch?. Scienza, Stato e critica di classe]. Studia Filozoficzne, nr 6, 151-156, 1974.

Kultura i rewolucja. [Rec. Rossi, Mario. Cultura e rivoluzione : funzionalismo storico e umanismo operativo]. Studia Filozoficzne, nr 2, 167-174, 1975.

Marksizm a fenomenologia we współczesnej filozofii włoskiej. Studia Filozoficzne, nr 3, 23-48, 1975.

# filozofia włoska # fenomenologia # marksizm #

Spór o rolę filozofii w religioznawstwie. [Rec. Nowaczyk, Mirosław. Filozofia a historia religii we Włoszech 1873-1973]. Studia Filozoficzne, nr 4, 185-188, 1975.

Teksty filozoficzne z punktu widzenia ich przekształcalności. Studia Filozoficzne, nr 12, 77-90, 1975.

# metodologia historii filozofii #

"Rivista di Filosofia Neo-Scolastica" (1971-1975). [Rec.]. Studia Filozoficzne, nr 1, 163-167, 1976.

Filozofia i filozofie. XXV Kongres Filozofii Włoskiej, Pawia 19-23 września 1975. Studia Filozoficzne, nr 1, 195-198, 1976.

Problemy teorii i historii marksizmu w czerwonej serii "Aut Aut". [Rec. 1974-1975]. Studia Filozoficzne, nr 2, 209-213, 1976.

# filozofia włoska # marksizm #

Muzyka i filozofia z punktu widzenia przekształcalności dzieł. Studia Filozoficzne, nr 4, 129-145, 1976.

# muzyka # sztuka a filozofia #

Polska filozofia kultury XX wieku (1919-1939). Problemy - próba oceny - program badań. Studia Filozoficzne, nr 4, 25-32, 1977.

# filozofia kultury # filozofia polska #

O marksistowską inkontrologię. Zarys ogólnej teorii spotkań. Studia Filozoficzne, nr 5, 35-43, 1977.

# materializm historyczny # spotkanie #
ABSTRAKT. Ostatnio, coraz częściej, w tytułach książek i rozpraw pojawia się słowo "spotkanie". Całość literatury opisującej spotkania nazywam inkontrografią. Spotkania można ujmować od strony ilościowej, mierząc liczbę, długość trwania i wymiary skutków spotkań. Mierzenie spotkań nazywam inkontrometrią. Przede wszystkim jednak potrzebna jest inkontrologia, czyli ogólna teoria spotkań opierająca się na materializmie historycznym i marksistowskiej filozofii człowieka, a w szczególności na dwu fundamentalnych tezach: człowiek jest całokształtem stosunków społecznych; bogactwo duchowe człowieka zależy od bogactwa jego stosunków z innymi ludźmi. Inkontrologiczna analiza dzieł filozoficznych i dzieł sztuki natrafia na procesy semantycznej irradiacji i interferencji. Rezultatem spotkań są m. in. semantyczne przekształcenia elementów przenoszonych z jednego dzieła do drugiego. Osoba spotkana może stać się nie tylko zapamiętanym przedmiotem, ale również podmiotowym składnikiem świadomości, aktywnie wpływającym "od wewnątrz" na nasze myślenia i na podejmowane przez nas decyzje. Praktycznym celem inkontrologii jest zdobycie umiejętności programowania i organizowania spotkań (nie tylko między jednostkami, ale również miedzy narodami, a także spotkań z przeszłością i z przyszłością).

Polskie zjazdy filozoficzne w okresie międzywojennym. Studia Filozoficzne, nr 6, 143-150, 1977.

Spór o polską "filozofię narodową". [Rec. Głombik, Czesław. Tradycja i interpretacje. Antoni Molicki a reakcja katolicka wobec polskiej "filozofii narodowej"]. Studia Filozoficzne, nr 10, 165-168, 1978.

Dialektyka spotkań i autokreacji w "Filozofii nauczyciela" Jana Legowicza. Studia Filozoficzne, nr 10, 197-202, 1979.

# spotkanie # wychowanie # autokreacja / samorozwój # LEGOWICZ, Jan #

Metoda inkontrologiczna w historii filozofii a policentryczna struktura osobowości filozofów. Studia Filozoficzne, nr 4, 87-93, 1983.

# metodologia historii filozofii # spotkanie # dezintegracja pozytywna # osobowość #
ABSTRAKT. Metoda inkontrologiczna w historii filozofii polega na badaniu tych aspektów myśli filozoficznej, które są zakorzenione w spotkaniach filozofa z innymi ludźmi. Ich rezultatem mogą być wewnętrzne napięcia, które wprawiają naszą myśl w ruch i mogą prowadzić do dezintegracji osobowości. Przejściowa dezintegracja ma charakter pozytywny, prowadzi do wyższej formy integracji. Policentryczna dezintegracja osobowości umożliwia wewnętrzny dialog, ujmowanie przedmiotu jednocześnie z wielu różnych punktów widzenia. Stanowi ona psychologiczne podłoże pluralizmu metodologicznego, czyli metody dialektycznej, która stara się ująć rzeczywistość w jej obiektywnej wieloaspektowości. Historyk filozofii powinien nie tylko odtwarzać proces formowania się osobowości filozofa, ale także antycypować przeszłe jego fazy.

Źródła do dziejów starożytnego ateizmu - Diagoras i Teodor. [Rec. Diagorae Melii et Theodori Cyranaei reliquiae. Winiarczyk, Marcus (red.)]. Studia Filozoficzne, nr 4, 195-198, 1983.

Nowość jako aksjologiczna kategoria inkontrologii. Studia Filozoficzne, nr 11-12, 5-20, 1983.

# spotkanie # aksjologia # nowość, nowatorstwo #
ABSTRAKT. Nowość jako kategoria ontologiczna oznacza wartość inności, odmienności, odrębności, oryginalności. Głębsze rozumienie nowości przynosi inkontrologia, która wiąże nowość ze spotkaniem: spotkania są możliwe dzięki istnieniu tego, co nowe, a nic nie jest nowe samo w sobie, lecz jedynie staje się takim dzięki spotkaniom. Uznanie nowatorstwa za wartość pojawia się w starożytności (Hippiasz). Następnie autor omawia stosunek do tej wartości u Sokratesa, Platona, Lukrecjusza, Epikura, pierwszych chrześcijan, w teologii średniowiecznej, u Tomasza z Akwinu, Vaniniego, Feuerbacha i Marksa. Artykuł kończy się tezą, iż warunkiem rozwoju filozoficznego jest różnorodność uczestników filozoficznego dialogu, dzięki której przedmiot ujmowany jest z wielu stron i pojawiają się nowe myśli.

Vanini (1585-1619) i jego filozofia muzyki. Studia Filozoficzne, nr 5, 75-89, 1984.

# VANINI, Giulio Cesare # muzyka # dzieło sztuki #
ABSTRAKT. Urodził się 400 lat temu. Jego ateizm przesłonił sobą inne działy jego filozofii. O jego filozofii muzyki nie pisał dotąd nikt. Jak na drganie trąconej struny odpowiada tylko struna jednakowo z nią nastrojona (aeque tensa), tak i na człowieka działa muzyka tylko wtedy, gdy wytworzy on sobie odpowiednią "dyspozycję" do słuchania i gdy miedzy strukturą utworu muzycznego a "tchnieniami" (spiritus) znajdującymi się w sercu istnieje "powinowactwo" (affinitas). Muzyka działa nie tylko na słuch, ale na "całego człowieka". Poszczególne dźwięki odbiera się uszami, ale strukturę utworu muzycznego (lex numerorum) uchwycić można tylko umysłem, jeśli posiada się wiedzę o muzyce (musica scientia). Doskonałe dzieło muzyczne powinno posiadać siedem cech: powinno zdumiewać swoją niezwykłością; powinno być nowe; angażować nie tylko słuch, ale całego człowieka; powinno zmieniać człowieka stając się częścią substancji jego osobowości; powinno pokazywać zmagania artysty z opornym tworzywem; powinno nosić na sobie piętno indywidualności twórcy i powinno być "niedokończone", wymagające uzupełnienia, zdolne do dalszych przekształceń. Ateizm Vaniniego jest kontekstem, który zmienia sens wykorzystywanych przez niego tekstów filozofii tajemnej, magii, demonologii. W procesie interioryzacji fascynujące nas osoby przekształcają się w "demoniczne" składniki naszej osobowości; są one dla nas źródłem inspiracji jak "demony", mające siedzibę w naszej duszy. W procesie eksterioryzacji koncepcja twórcza (res mente concepta) przekształca się w przedmiot istniejący realiter i wywołujący zmiany w innych ludziach.

[Autobiogram]. Ruch Filozoficzny, nr 3-4, 370-376, 1986.

# filozofia polska # autobiogram #

Skąd się wzięło i jaki sens ma wyrażenie "homo in rebus"? Polemika z tezami Krzysztofa Wieczorka [Tezy o Andrzeju Nowickim]. Studia Filozoficzne, nr 1-2, 177-181, 1986.

# spotkanie #

"Giulio Cesare Vanini między filozofią późnego Odrodzenia a erudycyjnym libertynizmem". Międzynarodowy zjazd filozoficzny z okazji 400-lecia urodzin Vaniniego. [24-26.10.1985]. Studia Filozoficzne, nr 7, 163-167, 1986.

400-lecie urodzin Vaniniego (1585-1619) we Włoszech i w Polsce. [Apulia 24-26.10.1985; Lublin i Zamość 6-7.06.1984]. Ruch Filozoficzny, XLIV (2), 125-126, 1987.

Ergantropia jako centralna kategoria filozofii kultury. Studia Filozoficzne, nr 11, 3-11, 1987.

# wytwory ludzkie # filozofia kultury # twórczość # spotkanie #
ABSTRAKT. Wbrew personalistom, którzy przeciwstawiają sobie świat osób i świat rzeczy, autor dowodzi, że można utożsamiać się z rzeczami, które się wywarza, uważać je za "lepsze cząstki" samego siebie. Ergantropia oznacza realną obecność ludzi w wytwarzanych przez nich przedmiotach. Wynika ona stąd, że w czynnościach i wytworach można wyodrębnić sposób ich wytwarzania (est modus in rebus), a to właśnie jest najważniejszym składnikiem osobowości człowieka. Według definicji ergantropijnej "kultura to człowiek w rzeczach" (homo in rebus) - obecny w nich przede wszystkim charakterystycznym dla siebie sposobem badania (modus investigandi), sposobem rozumienia (modus intelligendi), sposobem działania (modus operandi), sposobem wytwarzania przedmiotów. Ergantropia wiąże się z teorią wielocząstkowej struktury osobowości, ponieważ w dziełach znajdują się najważniejsze cząstki człowieka, wyeksterioryzowane, zwielokrotnione, rozproszone w czasie i przestrzeni. Ergantropia wiąże się z inkontrologią (teorią spotkań), ponieważ spotkania z rzeczami wytworzonymi przez ludzi są w rzeczywistości spotkaniami z ludźmi, którzy są w tych rzeczach obecni. Dzięki procesowi interioryzacji ludzie spotkani w rzeczach mogą pojawić się w nas, na naszym "polu dajmoniona" i od wewnątrz kierować ruchem naszych rąk i ruchem naszych myśli. Radykalnym przeciwnikiem ergantropii (a zwłaszcza przeciwnikiem melantropii, czyli obecności składników osobowości kompozytora w muzyce) jest John Cage. Stara się on o to, żeby dźwięki były dźwiękami a nie ludźmi ukrytymi w dźwiękach. Ale mimo starań o wyeliminowanie siebie z tworzonej muzyki, jest on w niej obecny charakterystycznym dla siebie sposobem komponowania. Obecność ludzi w przedmiotach sprawia, że przedmioty te przejawiają podmiotową aktywność. Z różnych rodzajów ich oddziaływania największą wartość ma ten, który przyczynia się do powstawania wielu nowych wartościowych przedmiotów. Najlepszym miernikiem wartości dzieł jest ich moc generatywna, zdolność pobudzania innych ludzi do twórczej aktywności.

Spotkania w rzeczach. [Rec. Bukowski, Jerzy. Zarys filozofii spotkania]. Studia Filozoficzne, nr 4, 169-174, 1988.

Ugo Spirito (1896-1979). Międzynarodowe sympozjum w Rzymie (październik 1987 r.). Ruch Filozoficzny, XLV (3), 253-254, 1988.

Myśli w przestrzeni. Studia Filozoficzne, nr 10, 3-12, 1989. Nowicki, Andrzej.

# myśl # przestrzeń # spotkanie #
ABSTRAKT. Żyjemy w przestrzeni wypełnionej myślami. Każda myśl zajmuje określone miejsce w przestrzeni, ponieważ nie ma myśli poza rzeczami. Każda myśl istnieje w jakiejś rzeczy (w mózgu lub w przedmiocie wytworzonym przez istotę myślącą), a wraz z tą rzeczą w przestrzeni. Przepływ myśli z mózgów do mózgów dokonuje się wyłącznie za pośrednictwem rzeczy. Wobec cudzych myśli możemy zajmować postawę aktywną przeprowadzając rozmaite operacje intelektualne i przekształcenia. Myśli cudze mogą stawać się naszymi myślami, nasze myśli mogą stawać się myślami innych ludzi, a także przyczyniać się do powstawania nowych myśli. Myśli mają wymiary, które można mierzyć. Można także mierzyć stopień zagęszczenia myśli w przestrzeni. Wartość myśli nie sprowadza się do ich prawdziwości. Istnieje jeszcze wiele innych punktów widzenia, z których można i warto oceniać myśli: własności magnetyczne, niezwykłość, piękno, przejrzystość, stylowość, głębokość, aforystyczność, plastyczność, zalążkowość, inspiratywność.

Trzechsetlecie śmierci Kazimierza Łyszczyńskiego w Warszawie, Wilnie i Astramieczewie. Ruch Filozoficzny, XLVII (3-4), 191-193, 1990. Nowicki, Andrzej.

# filozofia polska - kronika # ŁYSZCZYŃSKI, Kazimierz #