z: Wolter, Władysław. Nauka filozofii prawa i prawa karnego w Polsce. Kraków, Polska Akademia Umiejętności, 1948.

# filozofia prawa # prawo natury # prawo karne # pozytywizm #
TREŚĆ. I. Kazimierz Opałek: Zarys dziejów filozofii prawa w Polsce. 1. Początki polskiej myśli filozoficznoprawnej. 2. Wiek XVII. 3. Pod wpływem nowożytnej doktryny prawa natury. 4. Od prawa rozumowego do pozytywizmu prawniczego. 5. Różnokierunkowość epoki najnowszej. * Esquisse de l’historie de la philosophie du droit en Pologne. II. Władysław Walter: Historia nauki prawa i postępowania karnego w Polsce. 1. Początki nauki prawa karnego w Polsce. 2. Główne ośrodki naukowe od 1875. 3. Kodyfikacja polskiego prawa karnego i jego naukowe opracowanie. 4. Rozszerzenie kręgu badań. 5. Międzynarodowe prawo karne. 6. Reforma prawa karnego po drugiej wojnie światowej. 7. Wydawnictwa Polskiej Akademii Umiejętności po drugiej wojnie światowej. 8. Prawo karne wojskowe. 9. Postępowanie karne. 10. Kodyfikacja polskiego prawa karnego procesowego. 11. Nowy Kodeks Wojskowego Postępowania Karnego. 12. Zakończenie. * La science du droit penal et de la procedure penale en Pologne.

Prawo natury u polskich fizjokratów. Warszawa, 1953.

# fizjokratyzm # prawo natury # filozofia polska # KOŁŁĄTAJ, Hugo # STASZIC, Stanisław # oświecenie #
TREŚĆ. Wstęp. I. "La grande decouverte". 1. Doktryna polityczno-prawna fizjokratów francuskich. 2. Społeczna treść doktryny. II. Polska "nauka moralna w układzie ekonomistów". 1. Pojawienie się i postępy fizjokratycznej "nauki moralnej" w Polsce. 2. Zasady fizjokratycznego prawa natury u Popławskiego i Kołłątaja. 3. Odrębności w poglądach Popławskiego, Stroynowskiego i Kołłątaja. 4. Poglądy innych fizjokratów polskich. 5. Fizjokratyczne prawo natury w polskiej literaturze politycznej i zbliżonej. 6. Fizjokratyczne prawo natury w działalności oświatowej. 7. Ogólny rzut oka na dzieje fizjokratycznego prawa natury w Polsce. III. Fizjokratyzm na tle sytuacji społeczno-gospodarczej Polski drugiej połowy XVIII w.

"Porządek fizyczno-moralny" Hugona Kołłątaja. Myśl Filozoficzna, nr 3, 98-119, 1954.

# KOŁŁĄTAJ, Hugo # fizjokratyzm # filozofia polska #
TREŚĆ. 1. Dwie wersje dzieła. 2. Badania naukowe Kołłątaja. 3. Geneza dzieła i jego oceny. 4. Filozofia Porządku.

Rola Monteskiusza w rozwoju myśli społecznej. Myśl Filozoficzna, nr 1, 29-57, 1956. Opałek, Kazimierz.

# MONTESQUIEU, Charles Louis de Secondat; Monteskiusz # społeczeństwo # państwo # prawo #

z: Woleński, Jan. O tzw. słabych i mocnych dozwoleniach. Studia Filozoficzne, nr 8, 115-124, 1974.

# filozofia prawa # logika deontyczna # logika norm #
TREŚĆ. Pojęcie dozwolenia odgrywa doniosłą rolę w rozważaniach prawników i etyków. Zostało ono także poddane analizie w ramach konstrukcji systemów logiki deontycznej i logiki norm. Wielu logików (m.in. G. H. von Wright i C. E. Alchourron) uznało za niezbędne wprowadzenie rozróżnienia dozwolenia słabego i mocnego. Uważają oni, iż można w ten sposób lepiej oddać szereg intuicji prawniczych i etycznych. Artykuł poświęcony jest analizie podstaw tego rozróżnienia zarówno z intuicyjnego, jak i logicznego punktu widzenia. Konkluzją tej analizy jest zakwestionowanie zasadności wprowadzenia pojęcia mocnego dozwolenia. Zdaniem autorów, u podstaw koncepcji G. H. von Wrighta i C. E. Alchourrona leży błędny pogląd na wzajemne relacje pomiędzy dyskursem opisowym i normatywnym. Jedną z głównych tez artykułu jest, że pojęcie dozwolenia funkcjonuje w dyskursie opisowym i dla analizy tego pojęcia wystarcza to, co zazwyczaj nazywa się dozwoleniem słabym.

Interdyscyplinarne związki prawoznawstwa. Studia Filozoficzne, nr 2-3, 17-30, 1985. Opałek, Kazimierz.

# metodologia nauk prawnych # prawoznawstwo # norma prawna # integracja nauk #
ABSTRAKT. Świadome poczynania na polu integracji prawoznawstwa z innymi naukami datują się od początku XX w. Do ostatnich dziesięcioleci ograniczały się, w imię wali z formalizmem, do nauk społecznych. Do korzyści integracji należy: 1) rozwinięcie badań nad społecznym uwarunkowaniem i działaniem prawa, 2) uściślenie - z pomocą logiki i nauk o języku - tradycyjnie prowadzonych badań analitycznych, 3) odnowienie związków z filozofią. Brak integracji to: 1) zjawiska przemijającej mody i dyletantyzm, 2) zapoznawanie swoistości problematyki prawnej. Autor uważa, że ścisły krąg integracji obejmuje zagadnienia normy prawnej, zaś problemy psychologiczne, socjologiczne i aksjologiczne, wtórnie z prawem związane, należą do odpowiednich dyscyplin pozaprawnych.