Theodora Adorna dialektyka podmiot-przedmiot. Studia Filozoficzne, nr 7, 107-122, 1979.

# ADORNO, Theodor # relacja podmiotowo-przedmiotowa # dialektyka #

Sprzeczność i jej zniesienie w filozofii Theodora W. Adorna. Studia Filozoficzne, nr 11, 59-75, 1980.

# ADORNO, Theodor # sprzeczność # dialektyka # krytyka kultury #

Byt świata wobec bytu absolutu w filozofii Jakuba Böhmego. Studia Filozoficzne, nr 6, 3-17, 1989. Piórczyński, Józef.

# BÖHME, Jakub # absolut # Bóg a świat #
TREŚĆ. Artykuł pokazuje dwutorowość myśli Böhmego: przyznaje, że występuje w niej koncepcja stworzenia świata mocą wolności absolutu, ale zarazem dowodzi, że udokumentowana jest też koncepcja panteistyczna, wiążąca w sposób konieczny świat z absolutem. Ta druga teoria zakłada monistyczną, ciągłościową strukturę bytu i wyraża się w dialektycznej jedności tego, co zewnętrzne, i tego, co wewnętrzne, widzialnego i niewidzialnego, ciała i ducha, w uznaniu świata za niezbędny człon samopoznania absolutu, za obszar, w którego bogactwie istnienia odsłania się pełnia bytu absolutu.

Jakuba Böhmego teoria absolutu. Studia Filozoficzne, nr 11, 103-121, 1987.

# BÖHME, Jakub # absolut # nicość # Bóg #
ABSTRAKT. Punktem wyjścia rozważań Böhmego (1575-1624) nad absolutem jest Ungrund (der Ungrund) pojęty jako nicość i wszystko: nicość wszelkich kreśleń, wszystko jako potencjalna totalność bytu, czyli jako nie-byt. Tak rozumiany Ungrund jest zarazem absolutną - absolutną w swej nicości - wolnością. Wolność, o ile ma być wolnością różną od nicości, musi realizować się w woli. Wola owa staje się rzeczywistym, żywym absolutem, Bogiem za pośrednictwem swego najbardziej radykalnego przeciwieństwa - wiecznej, niewidzialnej natury. Boskość (duch) konstytuuje się poprzez to, co nieboskie, przeciwboskie (cielesność). Szczególne nowatorstwo filozofii Böhmego - źródłowej postaci nowożytnej dialektyki europejskiej - wyraża się nie tylko w sformułowaniu wyraźnym bądź implicite dialektycznych zasad wyjaśniania bytu, lecz również w stosowaniu owych zasad do wszelkich dziedzin rzeczywistości.

Czy mistrz Eckhart był panteistą? Studia Filozoficzne, nr 4, 107-115, 1988. Piórczyński, Józef.

# ECKHART z Hochheim # filozofia Boga # panteizm #