Jeszcze w sprawie logiki. Myśl Filozoficzna, nr 2, 118-121, 1955.

# nauczanie logiki #

Logiczna analiza rozwoju pojęcia pierwiastka chemicznego. Studia Filozoficzne, nr 1, 169-178, 1957.

# rozwój pojęciowy # pierwiastek chemiczny # chemia # definicja #

Operacjonizm. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej, t. 5, 169-186, 1959.
PRZEDRUK w: Logiczna teoria nauki: wybór artykułów. Pawłowski, Tadeusz (red.), 99-121. Warszawa, PWN, 1966.

# operacjonizm # definicja # metodologia nauki # BRIDGMAN, Percy Williams #

"Postulat empiryczności terminów przyrodniczych" w: Księga pamiątkowa ku uczczeniu czterdziestolecia pracy nauczycielskiej w Uniwersytecie Warszawskim profesora Tadeusza Kotarbińskiego. Kotarbińska, Janina i in. (red.), 219-248. Warszawa, PWN, 1959.

# sprawdzanie, sprawdzalność # metodologia nauki # sens empiryczny #

Interpretacja systemów aksjomatycznych. Studia Filozoficzne, nr 6, 89-105, 1960.
PRZEDRUK w: Logiczna teoria nauki: wybór artykułów. Pawłowski, Tadeusz (red.), 205-224. Warszawa, PWN, 1966.

# aksjomat # system aksjomatyczny # interpretacja # logika #

Pojęcia teoretyczne a doświadczenie. 1961.
PRZEDRUK w: Logiczna teoria nauki: wybór artykułów. Pawłowski, Tadeusz (red.), 449-504. Warszawa, PWN, 1966.

# pojęcie teoretyczne # metodologia nauki # definicja # doświadczenie #

O pojęciu genotypu. Studia Filozoficzne, nr 5, 21-34, 1961.

# genotyp # WOODGER, Joseph Henry # pojęcie # definicja #

Międzynarodowe Kolokwium Filozofii Nauki. Studia Filozoficzne, nr 1, 259-263, 1962.

"O definiowaniu terminów spostrzeżeniowych" w: Rozprawy logiczne. Księga Pamiątkowa ku czci Profesora Kazimierza Ajdukiewicza. 155-183. Warszawa, PWN, 1964.

# termin spostrzeżeniowy # definicja # metodologia nauki #

Znaczenie terminów naukowych a teorie. [Rec. Achinstein, Peter. On the Meaning of Scientific Terms. Feyerabend, Paul. On the "Meaning" of Scientific Terms]. Studia Filozoficzne, nr 4, 174-176, 1966.

"W sprawie istnienia przedmiotów teoretycznych" w: Teoria i doświadczenie. Eilstein, Helena (red.), 45-66. Warszawa, PWN, 1966.
"Odpowiedź" w: tamże, 72-73.

# przedmiot teoretyczny # teoria empiryczna # metodologia nauki #

"Teorie empiryczne w ujęciu logiki współczesnej" w: Księga pamiątkowa ku czci profesora Tadeusza Kotarbińskiego w osiemdziesiątą rocznicę urodzin. Czeżowski, Tadeusz i in. (red.), 75-101. Warszawa, PWN, 1967.

# filozofia nauki # logiczna teoria nauki # teoria empiryczna # zdanie analityczne #

O twórczości Janiny Kotarbińskiej. Studia Filozoficzne, nr 5, 35-43, 1971.

# KOTARBIŃSKA, Janina # filozofia polska # metodologia # semantyka #

Problem interpretacji języka empirycznego w ujęciu teorio-modelowym. Studia Filozoficzne, nr 1, 133-152, 1972.

# interpretacja # język empiryczny # język sformalizowany # model #
ABSTRAKT. Przedmiotem rozważań zawartych w artykule jest problem interpretacji języka empirycznego w sytuacjach, w których język taki jest wzbogacany o nowe terminy teoretyczne. Problem ten rozważany jest przy pomocy aparatu pojęciowego teorii modeli języków sformalizowanych. Głównym celem jest dostarczenie przykładu stosowalności tego aparatu do semantyki języków empirycznych. Przy pomocy takich pojęć teorio-modelowych, jak pojęcie rozszerzenia i elementarnego rozszerzenia modeli, udaje się określić pewne typy interpretacji języka empirycznego i zbadać konsekwencje podanych określeń.

O pewnych filozoficznych konsekwencjach semantycznej definicji prawdy. Studia Filozoficzne, nr 6, 199-210, 1973.

# prawda # definicja # semantyka #
TREŚĆ. 1. Dwie wersje semantycznej definicji prawdy. 2. Wartość logiczna zdań o terminach nieostrych. 3. Wartość logiczna zdań oceniających.

O świecie rzeczywistym i światach możliwych. Studia Filozoficzne, nr 7, 47-56, 1974.

# modele # świat możliwy # możliwość a rzeczywistość #

O pojęciu nieistotnego występowania terminów. (Przyczynek do słownika logicznego). Studia Filozoficzne, nr 3, 79-85, 1976.

# logiczna teoria języka #

Pojęcie prawdy w językach nauk empirycznych. Studia Filozoficzne, nr 6, 13-20, 1977.

# prawda # język nauki #
ABSTRAKT. Semantyczna teoria prawdy wywodząca się od Tarskiego stosowana jest przede wszystkim do języków i teorii matematycznych. Artykuł omawia jej zastosowanie do języków prostych teorii empirycznych. Pokazuje, na czym polega specyfika takich języków w porównaniu z językami matematycznymi i jakim modyfikacjom oraz rozwinięciom ulec musi semantyczna teoria prawdy w jej wersji teoriomodelowej, aby zdać sprawę z własności semantycznych tych języków. Specyficzne zadania tej teorii autor upatruje we właściwej charakterystyce interpretacji zamierzonej danego języka empirycznego i odwołującej się do tej interpretacji definicji absolutnego pojęcia prawdy. Artykuł zarysowuje w sposób syntetyczny podstawowe problem tej dziedziny dociekań i niektóre kierunki ich rozwiązań.

O tym, czego nie ma. (Na marginesie "Sofisty" Platona). Studia Filozoficzne, nr 10, 13-21, 1979.

# PLATON # niebyt # semantyka logiczna #

Nad wierszem Jarosława Iwaszkiewicza. Studia Filozoficzne, nr 3, 3-8, 1980.

# IWASZKIEWICZ, Jarosław # poezja #

Nie ma tego, co nie istnieje. [Polemika z: Jadacki, Jacek Juliusz. Spiritus mataphysicae In corpore logicorum ...]. Studia Filozoficzne, nr 9, 141-148, 1980.

# byt # niebyt # ontologia # semantyka logiczna #

Sens a wartość. Studia Filozoficzne, nr 4, 73-76, 1981.

# sens życia # wartość #

"Dobry" czy tylko "za dobry uważany"? [Polemika z: Jedynak, Anna i Jedynak, Andrzej. O wartości logicznej zdania oceniającego]. Etyka, t. 19, 203-206, 1981. Przełęcki, Marian.

# ocena etyczna # zdanie wartościujące # dobro # wartość logiczna #

Zasada wyłączonego środka a zagadnienie idealizmu. Studia Filozoficzne, nr 7-8, 89-99, 1982.

# zasada wyłączonego środka # idealizm # AJDUKIEWICZ, Kazimierz # prawda #

Racjonalność w dziedzinie wartościowań. Studia Filozoficzne, nr 5-6, 243-249, 1983.

# racjonalność # sąd wartościujący #
ABSTRAKT. Przedmiotem rozważań jest stosowalność pojęcia racjonalności do myślenia wartościującego, stanowiącego istotny element myślenia filozoficznego. Stosowalność tego pojęcia i jego treść zależą od określonej interpretacji sądów wartościujących. Rozróżnia się z tego punktu widzenia pojęcie "formalnej" i "materialnej" racjonalności wartościowań i rozważa zakres ich stosowalności. Pozwala to na uchylenie zarzutu irracjonalności stawianego wszelkim rodzajom filozofii wartościującej.

Argumentacja reisty. Studia Filozoficzne, nr 5, 5-22, 1984.

# reizm # ontologia # semantyka #
ABSTRAKT. Celem artykułu jest analiza argumentów przytaczanych na poparcie tez reizmu, od rodzaju tych argumentów bowiem zależny jest metodologiczny status owych tez. Wyróżnia się dwa główne rodzaje tez reistycznych: tezę semantyczną (w różnych jej wersjach) i tezę ontologiczną, i bada zachodzące między nimi związki. Ponieważ podstawowy sposób uzasadniania tezy ontologicznej polegać ma na wywnioskowaniu jej z tezy semantycznej, poddaje się bliższej analizie rodzaje tego wnioskowania i założenia, na których się ono opiera. Artykuł zamyka próba oceny doktryny reistycznej.

O platońskiej koncepcji filozofii. Studia Filozoficzne, nr 10, 11-19, 1984.

# PLATON # filozofia # dobro #
ABSTRAKT. Przedmiotem rozważań jest koncepcja filozofii zawarta w "Państwie" Platona. Omówione zostaje pewne podstawowe - ontologiczne i epistemologiczne - założenie tej koncepcji, oraz podkreślony fakt jej niejednoznaczności, będący konsekwencją niejednoznaczności pojęcia Dobra, które stanowić ma, wedle Platona, główny przedmiot filozofii. Wskazuje się na to, że idea Dobra utożsamiona bywa przez Platona zarówno z ideą Bytu, jak i z ideą Wartości.

O platońskim ideale moralnym. Studia Filozoficzne, nr 8-9, 19-31, 1985.

# PLATON # ideał moralny # miłość # sprawiedliwość #
ABSTRAKT. Artykuł zawiera próbę interpretacji i oceny głównych idei moralnych zawartych w dialogach Platona. Perfekcjonistycznemu ideałowi moralnemu dialogów takich, jak Uczta czy Gorgiasz przeciwstawia altruistyczną moralność Państwa i Praw, przejawiającą się najwyraźniej w zadaniach nakładanych przez Platona na filozofów w jego idealnym państwie.

O paradoksach Platońskiego "Parmenidesa". Studia Filozoficzne, nr 6, 47-62, 1986.

# PLATON # paradoks # Jedno # istnienie #
ABSTRAKT. Artykuł zawiera próbę szczegółowej analizy niektórych argumentów zawartych w tekście "Parmenidesa". Upatrując w tym dialogu prezentację pewnych filozoficznych "aporii" związanych z Platońską teorią idei, autor stara się wydobyć te założenia teorii idei, które przy formułowaniu owych argumentów odgrywają rolę istotną. Należą do nich przede wszystkim pewne eksplikacje stosunku uczestniczenia rzeczy w ideach, zawarte w pierwszej części "Parmenidesa". Sprzeczności, do jakich prowadzą analizowane argumenty, interpretowane być mogą jako dowód fałszywości owych założeń.

Racjonalizm Tadeusza Kotarbińskiego. Studia Filozoficzne, nr 12, 167-178, 1986.

# KOTARBIŃSKI, Tadeusz # racjonalizm # doświadczenie religijne #

[Autobiogram]. Ruch Filozoficzny, nr 2, 187-191, 1987.

# filozofia polska # autobiogram #

Moralizm antymoralisty. Etyka, nr 24, 39-50, 1988.

# literatura a filozofia # antymoralizm # moralizm #

Argumentacja etyczna w "Gorgiaszu" Platona. Studia Filozoficzne, nr 1, 3-12, 1988.

# PLATON # argumentacja # etyka # altruizm #
ABSTRAKT. Przedmiotem rozważań jest argumentacja, jaką Sokrates przytacza na poparcie tezy etycznej głoszącej, iż wyrządzanie krzywd jest gorsze niż ich doznawanie. Podkreśla się specyficzny rys tej argumentacji polegający na tym, iż owa altruistyczna teza etyczna uzasadniana jest za pomocą racji natury egoistycznej. Argumentacja zawarta w dyskusji Sokratesa z Polosem i Kaliklesem poddana zostaje analizie krytycznej zarówno pod względem jej poprawności formalnej, jak i merytorycznej.

Problem racjonalności wierzeń religijnych. Studia Filozoficzne, nr 1, 55-64, 1989.

# racjonalność # religia # doświadczenie religijne #

Rola mitu w argumentacji platońskiej. Studia Filozoficzne, nr 1, 3-17, 1990. Przełęcki, Marian.

# mit # eschatologia # PLATON #
ABSTRAKT. Przedmiotem rozważań są mity eschatologiczne występujące w takich dialogach Platona jak Gorgiasz, Fedon, Państwo, Fajdros, a głównym zagadnieniem rozważanym w artykule jest właściwa rola, jaką owe mity w dialogach tych pełnią. Mimo że występują one jako elementy pewnej argumentacji, nie stanowią w rzeczywistości dodatkowych argumentów przemawiających za uzasadnianymi tezami. Ilustrują raczej pewne ogólne prawdy moralne i eschatologiczne, skądinąd już uzasadnione. Dając poetycki obraz tych prawd, apelują do innych, niż czysto intelektualne, sfer naszej świadomości.

Pelc, Jerzy. Marian Przełęcki (ur. w Katowicach 17 maja 1923 r., zm. w Otwocku 9 sierpnia 2013 r.). Studia Semiotyczne XXVIII-XXIX, 31, 2015.