Karla Jaspersa koncepcja "epoki osi" jako próba przezwyciężenia relatywizmu kulturowego. Studia Filozoficzne, nr 11, 25-39, 1987. Reputakowski, Piotr.

# JASPERS, Karl # relatywizm # filozofia historii # filozofia kultury #
ABSTRAKT. Praca dotyczy problemu przezwyciężania relatywizmu kulturowego przez karla Jaspersa; relatywizmu, który w pełni wyraża filozofia Oswalda Spenglera, będąca przedmiotem krytyki dokonanej przez Jaspersa w dziele "Vom Ursprun und Ziel der Geschichte", (1949). Zagadnienie rozważam, rozpoczynając od ukazania możliwości uniknięcia relatywizmu, by następnie przejść do omówienia treści i funkcji jaspersowskiej koncepcji "epoki osi". Próbuje wykazać, że jedną z funkcji tej koncepcji miała być w zamierzeniu Jaspersa wyraźnie przez niego nie eksponowana krytyka relatywizmu kulturowego. W końcowej części pracy rozważam centralne dla omawianego problemu pojęcie "jedności historii" i pojęcie "jedności ludzkości" w filozofii historii Jaspersa. Praca podkreśla przede wszystkim aksjologiczne podstawy rozważań Jaspersa, wskazując na wartości jako element konstytutywny "epoki osi", jedności historii (nauki) i ludzkości.