Status kosmologii. Studia Filozoficzne, nr 10, 107-120, 1984.

# kosmologia # metodologia nauki # kryterium demarkacji #
ABSTRAKT. W pracy rozważane jest zagadnienie statusu naukowego kosmologii. Przedstawiamy cztery rodzaje zastrzeżeń wysuwanych wobec kosmologii, a następnie analizujemy je dokładnie, wykazując że są one nieuzasadnione. Różnorodność problematyki filozoficznej, jak również metoda stosowana w kosmologii nie może prowadzić do kwestionowania statusu tej nauki. Relacje teorii z obserwacjami w rozwoju kosmologii, fakt istnienia teorii alternatywnych oraz związek kosmologii z pozostałą częścią fizyki mogą stanowić kolejny argument na rzecz traktowania kosmologii jako pełnoprawnej nauki przyrodniczej.

O interpretacji zasady antropicznej w kosmologii. Studia Filozoficzne, nr 2, 67-80, 1988.

# kosmologia # zasada antropiczna # wszechświat # nauka a filozofia #
ABSTRAKT. Zasady antropiczne, w różnorodnych sformułowaniach, są od kilku lat szeroko dyskutowane przez kosmologów i filozofów. W interpretacji tych zasad różni autorzy najczęściej odwołują się do teorii wielości światów. Przy ocenie prawomocności tych interpretacji napotykamy jednak przede wszystkim niejasności terminologiczne. Aby je usunąć, dokonamy pewnej precyzacji terminu "wszechświat" oraz sformułowania zasady antropicznej. Pozwoli to podjąć próbę konfrontacji zasady antropicznej z najnowszymi koncepcjami kosmologii relatywistycznej.

Filozofia, fizyka, kosmos. [Sympozjum w Kyrdżali, Bułgaria, 14-16.05,1987]. Studia Filozoficzne, nr 2, 198-200, 1988. Rok, Bolesław.

# filozofia nauki #

Rola koncepcji ukrytego porządku Bohma we współczesnej filozofii fizyki. Studia Filozoficzne, nr 12, 125-136, 1989. Rok, Bolesław.

# fizyka # BOHM, David #
ABSTRAKT. Koncepcja ukrytego porządku Davida Bohma zrodzona na gruncie mechaniki kwantowej wykroczyła w ostatnich latach poza przyjmowane tam ramy pojęciowe i przekształciła się w dość spójną propozycję filozoficzną. W artykule pokazuje się, że koncepcja Bohma wyznacza nowy paradygmat we współczesnej filozofii fizyki, a nawet w szeroko rozumianej filozofii nauki. Koncepcja ta zdecydowanie wykracza poza wzorce i sposoby stawiania oraz analizowania problemów we współczesnej filozofii fizyki. Omawia się krytycznie poglądy Bohma na temat relacji pomiędzy fizyką a filozofią, koncepcję jakościowej nieskończoności przyrody oraz filozofię ukrytego porządku.