Dwa pojęcia humanizmu. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej, t. 29, 239-266, 1983.

# humanizm # aksjologia # antropocentryzm #
TREŚĆ. 1. Bierdiajew a Elzenberg. 2. Zasada humanizmu. 3. Humanizm antropocentryczny. a) Antropologia humanizmu antropocentrycznego. b) Aksjologia humanizmu antropocentrycznego. 4. Humanizm aksjocentryczny. 5. Znaczenie orzecznika "wartość najwyższa" w naczelnej zasadzie humanizmu. 6. Znaczenie fundamentalnej różnicy między humanizmem antropocentrycznym a aksjocentrycznym. 7. Odmiany humanizmu antropocentrycznego i aksjocentrycznego.

Aksjologia formalna Henryka Elzenberga. Studia Filozoficzne, nr 12, 83-104, 1986.

# ELZENBERG, Henryk # aksjologia # wartość #
TREŚĆ. I. Aksjologia - przedmiot i działy. 1. Aproksymacyjne określenie wartości. 2. Aksjologia formalna i merytoryczna. II. Analiza pojęć wartości i powinności. 1. Wartość w znaczeniu utylitarnym. (a) Pojęcie wartości utylitarnej. (b) Architektonika wartości utylitarnych. (c) Aproksymacyjne określenie wartości a wartość utylitarna. (d) Czy istnieją tylko wartości użytkowe? 2. Wartość w znaczeniu perfekcyjnym. (a) Pojęcie wartości perfekcyjnej. (b) Architektonika wartości perfekcyjnych. (c) Czy pojęcie wartości perfekcyjnej jest pojęciem poszukiwanym? III. Epistemologia wartości. 1. Subiektywizm nihilistyczny. 2. Subiektywizm katatymiczny i deterministyczny. 3. Podstawowe sądy o wartości. 4. Rola uczuć w wydawaniu pierwotnych sądów o wartości. IV. Antropologia wartości. 1. Zakres. 2. Przeżycie wartości. 3. Motywacja przez wartość. 4. Wybór aksjologiczny.(a) Krytyka teorii obowiązku jako zasady wyboru wartości. (b) Rzeczywista podstawa etyki.

Współczesne klasyfikacje humanizmu. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej, t. 33, 351-382, 1988.

# humanizm # aksjologia # antropocentryzm #
TREŚĆ. 1. Wieloznaczność terminu "humanizm". 1.1. Wstępna charakterystyka terminu "humanizm". 1.2. Wewnętrzne zróżnicowanie humanizmu. 2. Dwa pojęcia humanizmu. 2.1. Charakterystyka humanizmu teocentrycznego i antropocentrycznego u Jakuba Maritaina. 2.2. Charakterystyka humanizmu antropocentrycznego w książce A. i J. Kuczyńskich Humanizm socjalistyczny. 2.3. Wernera Jaegera charakterystyka humanizmu. 2.4. Filozofia kultury Nikołaja Bierdiajewa. 2.5. Klasyfikacja humanizmów w świetle aksjologii Henryka Elzenberga. 3. Humanizm antropocentryczny i aksjocentryczny. 3.1. Humanizm antropocentryczny. 3.2. Humanizm aksjocentryczny.

O pojęciu godności osobistej. Etyka, nr 24, 71-90, 1988.

# OSSOWSKA, Maria # godność #
TREŚĆ. * Pojęcie godności według M. Ossowskiej. * Pojęcie godności osobistej.

Natura ludzka a wartości. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej, t. 34, 71-86, 1989. Schrade, Ulrich.

# natura ludzka # wartości # naturalizm # antynaturalizm #
TREŚĆ. 1. Naturalistyczne filozofie kultury. 1.1. Naturalistyczne antropologie. 1.2. Naturalistyczne aksjologie. 2. Antynaturalistyczne filozofie kultury. 2.1. Antynaturalistyczne antropologie. 2.2. Antynaturalistyczne aksjologie.

Socjalizm a komunizm - dwa układy wartości. Studia Filozoficzne, nr 4, 147-162, 1990.

# socjalizm # komunizm # wolność # sprawiedliwość #
ABSTRAKT. Twierdzę, ze: 1. Teza marksistowska: "socjalizm i komunizm są dwoma etapami rozwoju społeczeństwa o "uspołecznionych" środkach produkcji" jest pozbawiona racji historycznych i teoretycznych. 2. Socjalizm i komunizm są dwiema wykluczającymi się koncepcjami ustrojowymi w ramach ustroju sprawiedliwości społecznej. 3.Kryterium podziału ustroju sprawiedliwości na rodzaje i gatunki jest miejsce przypisywane wolności i równości w hierarchii wartości tego ustroju; a) indywidualizm i socjalizm uznają równość wyłącznie za środek służący realizacji wolności; b) anarchizm i komunizm uznają wolność wyłącznie za środek realizacji wolności,4. Ideałem społecznym socjalizmu jest społeczeństwo, w którym zrealizowano równość w warunkach wolności społecznej; ideałem społecznym komunizmu jest społeczeństwo, w którym zrealizowano wolność w warunkach równości społecznej.

Klasyfikacja humanizmów w ujęciu Henryka Elzenberga. Etyka, nr 25, 113-138, 1990. Schrade, Ulrich.

# ELZENBERG, Henryk # humanizm #
TREŚĆ. I. Humanizm, jego rodzaje i gatunki. II. Zasada humanizmu. III. M. Bierdiajew i H. Elzenberg w kwestii humanizmu.