Filozofia fizjologii: empiriomonizm Aleksandra Bogdanowa. Studia Filozoficzne, nr 11, 39-57, 1980.

# BOGDANOW, Aleksander # filozofia rosyjska # fizjologia #
ABSTRAKT. Cele pracy jest prezentacja empiriomonizmu A. Bogdanowa. Filozofia jego, będąc ukoronowaniem pozytywistycznej tradycji myśli rosyjskiej, jest jednocześnie objawem kryzysu tej formacji w warunkach kultury modernistycznej. Empiriokrytyczna modernizacja marksizmu znalazła u Bogdanowa najpełniejsze rozwinięcie. Miała na celu stworzenie teoretycznych przesłanek nowego typu organizacji społeczeństwa - "kultury proletariackiej", bazującej na rozwiniętej technicyzacji i industrializacji życia kolektywu. Analizuję epistemologię Bogdanowa modyfikującą poglądy Macha i Avenariusa. Położenie nacisku na psychofizjologiczne uwarunkowania poznania prowadzi Bogdanowa do deontologizacji świata, do kolektywno-solipsytycznej jego interpretacji jako terenu wszelkiego doświadczenia w ramach uniwersalnego obiegu energii. Związane to jest też z deterministycznie pojmowanym prymatem Marksowskich sił wytwórczych neutralizujących ontologię zespoleniem energetycznych przemian dokonujących się w produkcyjnym wysiłku. Szkicuję Bogdanowską teorię kultury. Propagowany przez niego monizm doświadczenia, oparty na fizykalistycznie rozumianej praktyce i wytwórczości, prowadził w kulturze proletariackiej do uniformizacji jednostek, sterowanych instrumentalnie i pragmatycznie przez warunki produkcji. W zarysowanej koncepcji osobowości Bogdanowa wykazuję, że bazuje ona na behavioralnym modelu reakcji, standaryzując zachowania członków kolektywnej zbiorowości. Dopatrywanie się zasadniczego źródła wartości w postępie technicznym prowadziło u Bogdanowa do nieciągłości kultury, do wulgarnego socjologizmu znanego zwłaszcza w radzieckich sporach estetycznych lat dwudziestych.

"Nauka przyszłości": tekstologia Aleksandra Bogdanowa. Studia Filozoficzne, nr 35-56, 1983. Styczyński, Marek.

# BOGDANOW, Aleksandr # teoria systemów # organizacja społeczna #
ABSTRAKT. W artykule przedstawione są idee "Tektologii" - głównego dzieła Aleksandra A. Bogdanowa na tle jego socjokreacyjnej wizji społecznej. Zwrócono uwagę na zapożyczenia, niekonsekwencje i uproszczenia, których autor, zdaje się, nie dostrzegał. Tekst niniejszy koresponduje z opublikowaną wcześniej pracą na temat empiriomonizmu Bogdanowa.

Estetyka Aleksandra Bogdanowa. Colloquia Communia, nr 5-6 (16-17), 281-296, 1984. Styczyński, Marek.

# BOGDANOW, Aleksander # estetyka # społeczna rola sztuki #

 O sztucznych sposobach suszenia cygar. [Rec. Walicki, Andrzej. Polska, Rosja, marksizm. Studia z dziejów marksizmu i jego recepcji]. Studia Filozoficzne, nr 1, 159-162, 1985.

Historia filozofii Aleksandra Bogdanowa. Studia Filozoficzne, nr 5, 115-131, 1986.

# BOGDANOW, Aleksander # historia filozofii #
ABSTRAKT. Omawiam Filozofię żywego doświadczenia - książkę, w której autor kreśli historię filozofii europejskiej z docelową filozofią własną.

Od "narodowości" do nacjonalizmu. [Rec. Lazari, Andrzej. "Poczwiennictwo". Z badań nad historią idei w Rosji]. Studia Filozoficzne, nr 10, 201-205, 1989.