Moralna odpowiedzialność uczonych. [Rec. Induction, Physics and Ethics]. Studia Filozoficzne, nr 5, 248-251, 1971.

Eksperyment na ludziach jako zagadnienie aksjologiczne. Człowiek i Światopogląd, nr 2, 205-222, 1972. Sułek, Antoni.

# bioetyka # nauka a wartości #

Eksperyment na zwierzętach jako narzędzie nauk o zachowaniu ludzkim. Studia Filozoficzne, nr 7, 83-94, 1975. Sułek, Antoni.

# metodologia nauk społecznych # eksperyment # zachowanie # ludzie a zwierzęta #
ABSTRAKT. Eksperyment - metoda pod wieloma względami doskonała i stąd szeroko a owocnie używana przez nauki przyrodnicze, w naukach o zachowaniu ludzkim znajduje o wiele skromniejsze zastosowanie. W artykule o granicach eksperymentu wyjaśniałem, dlaczego tak jest - pokazałem bariery eksperymentowania na ludziach i grupach społecznych. W artykule niniejszym przedstawię jeden ze sposobów, w jaki nauki o zachowaniu bariery te pokonują. Jest to eksperyment zastępczy na zwierzętach. Zamiast eksperymentować na ludziach, eksperymentuje się na łatwiejszych do manipulacji zwierzętach, by przenieść - w granicach analogii między nimi - wyniki tych doświadczeń na odpowiednie sytuacje ludzkie. Potrzeba eksperymentowania zastępczego w naukach o zachowaniu; powody, dla których na zwierzętach łatwiej eksperymentować niż na ludziach; korzyści, jakie nauki o zachowaniu mogą wynosić z eksperymentów zastępczych za zwierzętach, założenia, jakie muszą być spełnione, aby korzyści te można było osiągnąć oraz ograniczenia i kierunki krytyki takich eksperymentów - będą podstawowymi punktami tego rozbioru.