Faszyzm w koncepcji Wilhelma Reicha. Studia Filozoficzne, nr 7, 127-140, 1985.

# REICH, Wilhelm # faszyzm # psychoanaliza # seks #
ABSTRAKT. Artykuł został napisany na podstawie książki Wilhelma Reicha DIE MASENPSYCHOLOGIE DES FASCHISMUS wydanej w 1933 roku w Danii, później wielokrotnie wznawianej. Wilhelm Reich, psycholog wywodzący się z kręgu psychoanalityków, podejmuje w swej książce próbę zinterpretowania zjawiska faszyzmu kategoriami psychoanalizy. Zainspirowany filozofią marksistowską, stara się też dokonać syntezy marksizmu i psychoanalizy w zastosowaniu do analizy historycznej. Źródła faszyzmu wywodzą się, zdaniem Reicha, z kultury patriarchalnej, której podstawową cechą jest represja seksualna. W analizie swej Reich stara się pokazać, w jaki sposób czynniki kulturowe, tłumiące libidinalne siły psychiki, powodują powstanie tendencji sadystycznych i agresywnych. Do czynników tych, szczególnie silnie zaznaczonych w klasie średniej, należą: wychowanie w patriarchalnej rodzinie drobnomieszczańskiej i wpływ kościoła. Ponadto propaganda nazistowska wykorzystuje otamowanie seksualne poprzez sferę obrzędowości partyjnej (symbolizm swastyki). Reich stara się dowieść, że najistotniejszym źródłem faszyzmu jest otamowanie seksualne. Jakkolwiek wniosek Reicha nie jest słuszny, to w jego koncepcji na uwagę zasługuje próba wywiedzenia faszyzmu z głębokich warstw osobowości ludzkiej.

Seks i kultura, czyli Wilhelma Reicha koncepcja szczęścia. Studia Filozoficzne, nr 6, 97-108, 1989. Szałek, Piotr.

# REICH, Wilhelm # szczęście # psychoanaliza # życie seksualne #
TREŚĆ. Wilhelm Reich rozpatruje problem szczęścia w perspektywie psychoanalitycznej. Jest ono zagrożone w wyniku zrepresjonowania biologii ludzkiej, przez kulturę, która jest także przyczyna powstania w psychice ludzkiej agresji. Wbrew pesymistycznym koncepcjom współczesnej antropologii Reich stwierdza, że agresja jest tylko popędem wtórnym, który zniknie gdy usunięta zostanie represyjna kultura. Twierdzi również stanowczo, że szczęście jest osiągalne w doświadczeniu autentycznej tj. seksualnej miłości. Hasła Reicha, chociaż utopijne, były jednak zgodne z pragnieniami ludzkimi, co zapewniło im ogromną popularność.