O żywiołach w starożytnej filozofii chińskiej, indyjskiej i greckiej. Studia Filozoficzne, nr 3, 27-44, 1989. Teuchmann, Romuald.

# żywioły # kultura starożytnej Grecji i Rzymu # filozofia chińska # filozofia indyjska #
TREŚĆ. W tradycyjnie ujmowanej historii filozofii zwykle przyjmuje się, że prymitywne rozważania z zakresu fizyki były wcześniejsze niż rozważania o charakterze metafizycznym. Bez wątpienia na poglądzie tym zaważyła w olbrzymiej mierze interpretacja Arystotelesa krytycznie nastawionego do niemal wszystkich swych poprzedników. Nie ma jednak nic bardziej ryzykownego niż ocenianie wszystkiego przez wyłącznie jeden punkt widzenia i zakładanie, że wszyscy ludzie są na jednakowym poziomie poznawczym. Drugi rodzaj nieporozumienia bierze się z niedopatrzenia wynikającego ze zbytniego poszanowania jakiegoś autorytetu w danej dziedzinie wiedzy, przy jednoczesnym niezauważaniu lub usprawiedliwianiu wszystkich jego niedociągnięć. Podobną zresztą tendencję spotkać można u współczesnych interpretatorów myśli indyjskiej i chińskiej, którzy subtelne odczucia starożytnych mędrców sprowadzić chcą koniecznie do jednego pułapu rozważań, pomijając całą historię niezwykle bogatych ujęć filozoficznych.