Człowiek i wszechświat w dziele Jorge Luis Borgesa. Studia Filozoficzne, nr 8, 89-96, 1980.

# BORGES, Jorge Luis # antropologia filozoficzna # filozofia a literatura # relatywizm #
ABSTRAKT. J. L. Borgesa można odczytywać jako autora "science fiction", ale uprawniona jest także filozoficzna interpretacja jego działa. W "Alefie" i w "Fikcjach" zawarta jest pewna wizja człowieka i wszechświata, często pokrywająca się w swych intuicjach z odczuciami współczesnych filozofów i teoretyków społeczeństwa. Punktem wyjścia tej koncepcji jest, jak sądzę, teza Borgesa o niemożności identyfikacji osobowej, która generuje postawę człowieka wobec wszechświata. Prowadzi ona przede wszystkim do sceptycyzmu poznawczego, a rzeczywistość każe widzieć jako sen nadprzyrodzonej istoty. Łączy się z tym kwestia absolutnego relatywizmu oraz nieustannej walki człowieka, w ujęciu Borgesa, o przezwyciężenie czasu oraz o odzyskanie istniejącej kiedyś rzekomo jedni (mit Androgyna). Akt twórczy - sztuka, nosi w koncepcji Borgesa zalążki tych nadziei, lecz załamuje się w idei autora o komplementarnym charakterze języka i rzeczywistości. Uciekając od realnego, historyczno-społecznego świata, Borges pozostaje przecież w nim i wikła się w sprzeczności, których metafizyczne spekulacje nie są w stanie rozwiązać. Jego niepokoje w wielu jednak miejscach ideą w parze z troskami człowieka doby współczesnej i tutaj należy szukać ich wartości.

Trzy wersje latynoamerykańskiej filozofii kultury: Rodó, Vasconcelos, Ramos. Studia Filozoficzne, nr 12, 77-99, 1987. Wojcieszak, Janusz.

# filozofia latynoamerykańska # filozofia kultury #
ABSTRAKT. Artykuł jest próbą zaprezentowania problematyki latynoamerykańskiej refleksji filozoficznej pierwszej polowy XX wieku, łączącej w sobie elementy wielu dyscyplin, na przykładzie trzech koncepcji: Urugwajczyka J. E. Rodó oraz Meksykan J. Vasconcelosa i S. Ramosa. Ich dzieła są ilustracją najistotniejszych cech nurtu zwanego "amerykanizmem".

Nowy interdyscyplinarny obraz Ameryki Łacińskiej. [Rec. América Latina en sus ideas. Coordinación e introducción por Leopoldo Zea]. Studia Filozoficzne, nr 12, 169-175, 1987.

Wizja latynoamerykańskiej "rzeczywistości zależnej". [Rec. Lizcano, Francisco. Leopoldo Zea. Una filosofía de la Historia]. Studia Filozoficzne, nr 12, 181-183, 1987.

# filozofia latynoamerykańska # ZEA, Leopoldo #

Spór o status filozofii hiszpańskiej. [Rec. Abellán, José L. et al. Existe una filosofia española?]. Studia Filozoficzne, nr 1, 211-215, 1990. Wojcieszak, Janusz.