Dwie hermeneutyki. Studia Filozoficzne, nr 8, 95-109, 1986.

# GADAMER, Hans-Georg # hermeneutyka # metodologia humanistyki #
Staram się tu pokazać, w jaki sposób hermeneutyka Gadamera może być "zastosowana" w naukowym sposobie myślenia. Przez autorów uprawiających "nauki humanistyczne" hermeneutyka traktowana jest najczęściej jako nowoczesne stanowisko filozoficzne wobec społeczno-kulturowego świata. Jednak takie rozumienie myśli Gadamera jest w istocie jej niezrozumieniem, ponieważ w ujęciu tym hermeneutyka odgrywa rolę metodologii nauk humanistycznych - co jest niezgodne ze stanowiskiem samego Gadamera. Mówię tutaj o "dwóch hermeneutykach", gdyż w naukowych podejściach do myśli Gadamera z hermeneutyki nie pozostaje nic oprócz samej nazwy.

Przełom i kontynuacja w Diltheyowskiej koncepcji rozumienia. Studia Filozoficzne, nr 7, 71-86, 1987.

# DILTHEY, Wilhelm # rozumienie # przeżycie #
ABSTRAKT. W swym artykule pokazuję w jakim sensie diltheyowska koncepcja rozumienia jest z jednej strony wyrazem "przełomu antypozytywistycznego" w humanistyce, a z drugiej stanowi kontynuację pewnego sposobu myślenia filozoficznego. Myślenia, w którym pojęcie "naukowości" konstytuuje zarówno "pozytywizm" jak i "antypozytywizm".

Pojęcie hermeneutyki w teorii krytycznej Jurgena Habermasa. Studia Filozoficzne, nr 5, 43-57, 1988. Zakrzewska, Elżbieta.

# HABERMAS, Jürgen # hermeneutyka # metafizyka #
ABSTRAKT. Ujmuję tutaj teoretyczne stanowisko Habermasa, twórcy "teorii krytycznej", jako pozostające w ramach myślenia metafizycznego (pojęcie metafizyki rozumiem zgodnie z rozumieniem Heideggera). Habermas traktuje hermeneutykę jako specyficzny rodzaj metodologii nauk humanistycznych i nie dostrzega tego, że jest ona - w wersji zaproponowanej przez Heideggera i Gadamera - uniwersalnym aspektem filozofii, wykraczającym poza założenie, że w naszym odnoszeniu się do "świata" musimy być wyposażeni w jakąkolwiek metodę.