Kosmos a sprawa ludzka. [Rec. Ditfurth, Holmar von. Dzieci wszechświata]. Znak, nr 268, 1430-1434, 1976.

Paradyskusje wokół parapsychologii. Znak, nr 269, 1562-1566, 1976.

W poszukiwaniu pierwszej symetrii. [Rec. Przestrzeń, czas i ruch. Korzeniowska, M. i in. (tłum. z ros.)]. Znak, nr 270, 1681-1686, 1976.

Nie będziesz używał terminu "empiryczny" nadaremnie. [Rec. Zwart, P. J. About Time. A Philosophical Inquiry into the Origin and Nature of Time]. Znak, nr 279, 1085-1089, 1977.

Problem religii w pismach K. Marksa i F. Engelsa. Znak, nr 280, 1161-1168, 1977.

# religia # marksizm #

Karl R. Popper - filozof otwarcia i burzonych mitów. Znak, nr 283, 73-88, 1978.

# POPPER, Karl R. #
TREŚĆ. * Empiryzm bez dogmatów. * Falsyfikatory i społeczeństwo. * Poza terenem falsyfikowalności.

Impresje futurologiczne. Znak, nr 284, 213-226, 1978.

# futurologia # kryzys kultury #
TREŚĆ. 1. Humanizm epoki robotów. 2. Credo, komputery i kompleksy.

Logika i samotność. [Rec. Popper, Karl. Logika odkrycia naukowego]. Znak, nr 284, 284-290, 1978.

Fizyk i transcendencja. Znak, nr 285, 311-329, 1978.

# nauka a religia # transcendencja #
TREŚĆ. * Granice świata a granice języka. * W cieniu niewyrażalnego.

Byt, czas i melancholia. [Według: Moehling, Karl August. Martin Heidegger and the Nazi Party]. Znak, nr 291, 1177-1187, 1978.

Między ewangelią a Principia mathematica. [Rec. Tait, Katherine. My Father Bertrand Russell]. Znak, nr 297, 248-260, 1979.

# RUSSELL, Bertrand # ateizm #

Z waszyngtońskiego notesu. Znak, nr 304, 1035-1043, 1979.

W kręgu mitów współczesnych. Znak, nr 308, 189-202, 1980.

# mit # nauka a religia #

Wychodzenie z jaskini fizyków. [Rec. Weizsäcker, Carl Friedrich von. Jedność przyrody]. Znak, nr 308, 239-245, 1980.

Filozofowanie in statu viatoris. [Rec. Kłósak, Kazimierz. Z zagadnień filozoficznego poznania Boga. T. 1]. Znak, nr 309, 390-394, 1980.

W kręgu mitów współczesnych (II). Mit o języku doskonałym. Znak, nr 316, 1288-1302, 1980.

# mit # empiryzm logiczny # metafizyka # język sformalizowany #
TREŚĆ. 1. Antymetafizyczna metafizyka. 2. Filozof i samarytanka. 3. W gąszczu metodologicznych konwenansów.

Z waszyngtońskiego notesu. III. Znak, nr 317, 1469-1477, 1980.

Kojenie niedosytu. Znak, nr 324, 803-808, 1981.

# marksizm a religia #

Falsyfikowanie falsyfikacji w stylu dziwnie znajomym. [Rec. Mendelski, T. Karl R. Popper: metodolog czy ideolog?]. Znak, nr 324, 822-829, 1981.

Między przypadkiem i celowością. Znak, nr 326, 1078-1087, 1981.

# religia a nauka #

Francis Jacques - filozof dialogu i pełnego słowa. Znak, nr 329, 268-272, 1982.

# filozofia francuska #

Filozofia nieładu czy nieład filozofii? [Rec. Morin, Edgar. La Méthode. T. 1. La Nature de la Nature. T. 2. La Vie de la Vie]. Znak, nr 329, 303-310, 1982.

# filozofia przyrody # chaos #

W kręg mitów współczesnych (III). Mit o idealnej metodzie. Znak, nr 331, 605-616, 1982.

# mit # metodologia nauki #

Philosophari necesse est... Filozoficzna sylwetka Kazimierza Kłósaka. Znak, nr 350, 3-20, 1984.

# KŁÓSAK, Kazimierz # filozofia przyrody # filozofia Boga #

Neo-noza jako nowa próba filozofii naukowej. Znak, nr 366, 37-55, 1985.

# neo-gnoza # filozofia naukowa # filozofia a nauka #

Dlaczego Gawroński wykluczył poetów z filozofii? [Rec. Gawroński, Alfred. Dlaczego Platon wykluczył poetów z Państwa?]. Znak, nr 370-371, 219-227, 1985.

Escher, Bach i Anty-Gödel. [Polemika z: Hofstadter, Douglas R.]. Znak, nr 375-376, 179-188, 1986.

# sztuczna inteligencja # myślenie #

Filozoficzny Bóg wiary w ujęciu nowego teizmu. Znak, nr 383, 3-16, 1986.

# Bóg # WHITEHEAD, A. N. # doświadczenie religijne #

Wielość interpretacji a jedność prawdy w filozofii. Studia Philosophiae Christianae, nr 1, 21-41, 1986.

# filozofia # prawda # interpretacja # relatywizm językowy #
TREŚĆ. 1. Wstęp. 2. Twierdzenie Löwenheima-Skolema a wielość filozoficznych interpretacji. 3. Relatywizm językowy a prawda absolutna.

Relacyjna teoria substancji. Studia Philosophiae Christianae, nr 1, 53-74, 1987.

# ARYSTOTELES # substancja # relacja #
TREŚĆ. 1. Arystotelesowska teoria substancji a prawomocność prób jej modyfikacji. 2. Granice stosowalności pojęcia substancji w sensie konkretnym. 3. Eschaton Hypokeimon jako struktura relacyjna. 4. Trudności relacyjnej koncepcji substancji.

Zasada antropiczna a teleologiczne interpretacje przyrody. Studia Philosophiae Christianae, nr 2, 169-185, 1987.

# zasada antropiczna # filozofia przyrody # teleologia #
TREŚĆ. Wstęp. 1. Przyrodnicze podstawy zasady antropicznej. 2. Główne warianty zasady antropicznej. 3. Status metodologiczny teleologicznych interpretacji przyrody. 4. Hipoteza zespołów światów a probabilistyczna interpretacja zasady antropicznej. 5. Filozoficzne aspekty harmonii kosmosu.

W 300 lat po "Principiach" Newtona. Znak, nr 389, 19-33, 1987.

# religia a nauka # pseudonauka #
TREŚĆ. * Chrześcijaństwo w kontekście odkrycia nauki nowożytnej. * Na marginesach nauki. * Paranauka zamiast scjentyzmu? * Suma przeciw anty-intelektualizmowi?

Metafilozoficzne następstwa twierdzeń limitacyjnych. Studia Philosophiae Christianae, nr 1, 145-162, 1988. Życiński, Józef.

# metafilozofia # logika a filozofia #
TREŚĆ. 1. Wstęp. 2. Ontologia versus pragmatyka w logice. 3. Rozstrzygalność i granice dowodu. 4. Matematyczne podstawy niezgodności filozofów.

Teolog i prawdopodobieństwo. [Rec. Montefiore, Hugh. The Probability of God]. Znak, nr 394, 113-117, 1988.

# nauka a wiara #

W poszukiwaniu zapomnianych więzów. [Rec. Wilson, Edward O. Biophilia. The Human Bond with Other Species]. Znak, nr 408, 68-73, 1989.

# ludzie a zwierzęta #

Racjonalność nauki a socjologiczny redukcjonizm Szkoły Edynburskiej. Studia Philosophiae Christianae, nr 1, 109-128, 1990.

# racjonalność naukowa # filozofia nauki # mocny program socjologii wiedzy # redukcjonizm #
TREŚĆ. 1. Podstawowe tezy Szkoły Edynburskiej. 2. Antynomie i ideologia w programie Szkoły Edynburskiej. 3. Elementy irracjonalizmu ukryte w Mocnym Programie.

Metafizyka dla nowej fizyki. Studia Philosophiae Christianae, nr 2, 147-151, 1990. Życiński, Józef.

# metafizyka # fizyka # nauka a filozofia #

Zasada antropiczna a kierunkowość ewolucji. Studia Filozoficzne, nr 2-3, 16-29, 1990.

# filozofia przyrody # celowość # ewolucja # wszechświat # zasada antropiczna #
ABSTRAKT. Po przedstawieniu różnic między głównymi wariantami Zasady Antropicznej autor poddaje krytycznej ocenie sugestie wykorzystania tej Zasady w argumentacji za globalną celowością wszechświata. Przyjmuje on jednak równocześnie, iż Słaba Zasada Antropiczna ukazuje regularności, które pozostają interesujące poznawczo z filozoficznego punktu widzenia. Zasada Antropiczna dotyczy tych aspektów przyrody, które były systematycznie ignorowane w pozytywistycznej filozofii nauki. W obecnym stadium filozofii postpozytywistycznej uznaje się merytoryczną doniosłość wielu zagadnień uznawanych uprzednio za bezsensowne. Do zbioru takich właśnie zagadnień należą również pytania implikowane przez Zasadę Antropiczną: dlaczego z obszernej klasy teoretycznie możliwych warunków fizycznych zostały zrealizowane właśnie te, które umożliwiają rozwój węglowych form życia? Dlaczego w ewoluującym wszechświecie nastąpiła emergencja organizmów żywych, skoro znacznie bardziej prawdopodobny byłby wszechświat stanowiący chaos nieskoordynowanych parametrów? Unikanie podobnych pytań i próba włączenia ich do zbioru problemów pozornych stanowiłaby wyraz łatwej metafizyki, w której ignoruje się podstawowe kwestie niesione przez rozwój nauk szczegółowych, a dotyczące Zasady Antropicznej.

Problemy z "materializmem naukowym". [Polemika z: Krajewki, Władysław]. Studia Filozoficzne, nr 4, 259-267, 1990.

# materializm # fizyka # materia #
ABSTRAKT. Niniejsza odpowiedź na obronę "materializmu naukowego" przedstawioną przez prof. W. Krajewskiego dotyczy trudności filozofii materialistycznej doświadczonych w kontekście współczesnej filozofii nauki. Samo pojęcie materii nie należy do słownika współczesnej fizyki. Tradycyjnego przeciwstawienia terminów obserwacyjnych i teoretycznych nie sposób bronić po załamaniu się propozycji metanaukowych przedkładanych w pozytywizmie logicznym. Skutkiem tego, podstawowe tezy materializmu filozoficznego pozostają jedynie ekspansją zdroworozsądkowych przekonań niepodatnych na falsyfikację.

Teologia w dialogu. Znak, nr 417-418, 178-181, 1990.

# religia a nauka #

Ból i piękno świata w filozofii procesu. Znak, nr 422-423, 103-116, 1990.

# proces # Bóg # cierpienie #